Higiena intymna w ciąży i po porodzie

Kiedy sama dowiedziałam się, że będę mamą, w pierwszym odruchu postanowiłam rozprawić się z wątpliwymi składami oraz kosmetykami, które nie są bezpieczne w ciąży. I o ile łatwo było mi znaleźć dobry balsam do ciała czy kosmetyki do twarzy, to muszę przyznać, że miałam niemały problem, jeśli chodzi o płyn do higieny intymnej dla ciężarnych (płyn, żel, piankę – cokolwiek, czym osoba w ciąży mogłaby myć okolice intymne bez ryzyka podrażnienia). 

Dosłownie przekopywałam wszelkie możliwe strony w poszukiwaniu „złotego” środka. Dopiero teraz wiem, że ten jedyny jeszcze nie istniał! ;)

Wreszcie znalazłam! Łagodny, z krótkim i bezpiecznym składem, który spełniał prawie wszystkie moje warunki. Jedynym jego minusem było to, że nie miał pompki, więc musiałam go przelewać do pojemnika z dozownikiem. Pompka jest dosyć istotna, pozwala na łatwiejsze i bardziej higieniczne korzystanie z produktu.

Co zmieniło się po porodzie?

Urodziłam dziecko i znów zaczęłam robić casting wśród używanych przeze mnie produktów. Do kolejnego etapu przeszły tylko te nieperfumowane, bo moje dziecko okazało się wyjątkowo wrażliwe na zapachy. Zrezygnowałam z ulubionych od lat perfum, płynów do prania, żeli pod prysznic, aż w końcu po raz kolejny utknęłam na płynie do higieny intymnej. Położna w szpitalu rekomendowała mi zwykłe mydło jako idealne do mycia się po porodzie. Mydło jednak nigdy nie służyło mojej skórze, nie wyobrażałam sobie użyć go do mycia tych najdelikatniejszych miejsc. 

A w połogu? Mówiąc delikatnie: nie byłam przekonana.

Dlaczego higiena w ciąży jest tak ważna?

Ponieważ kanał rodny jest miejscem narażonym na infekcje. A wystrzeganie się infekcji w ciąży odgrywa dużą rolę, więc należy zachować szczególną uwagę, jeśli chodzi o higienę miejsc intymnych.

Zmiany hormonalne w trakcie ciąży wpływają niekorzystnie na mikroflorę pochwy, dlatego jest wtedy ona bardziej narażona na przykład na grzybicę.

Jakie infekcje są najpopularniejsze w czasie ciąży?

Najpopularniejsze są infekcje drożdżakowe, z którymi mamy do czynienia, gdy równowaga drożdży i kwasów w pochwie zostanie zachwiana. Te infekcje zwiększają ryzyko porodu przedwczesnego (w mechanizmie pęknięcia błon płodowych – infekcji wstępującej) lub poronienia (w przypadku tych nieleczonych lub nieprawidłowo leczonych).

Inny przykład stanowią bakteryjne zapalenia pochwy, które z kolei wynikają z zaburzonej równowagi między bakteriami i pożytecznymi pałeczkami kwasu mlekowego.

Czego się wystrzegać?

Pamiętaj, że substancje zapachowe nierzadko są podrażniające i uczulające, a przez to wywołują świąd i zaczerwienienie. Okolic intymnych nie należy myć mydłem zasadowym, które może także wysuszać i podrażniać. 

Ważne, by płynu do higieny intymnej używać wyłącznie do zewnętrznych okolic intymnych (wzgórka i warg sromowych), bo sama pochwa (czyli ta wewnętrzna część) doskonale oczyszcza się sama i nie potrzebuje do tego żadnego płynu.

Uważaj też na SLS i SLES w składzie. To substancje, których zadaniem jest wytworzenie piany, ale w przypadku osób o szczególnie delikatnej skórze mogą ją one drażnić i wysuszać.

Warto dodać, że wszelkie irygacje są również bardzo szkodliwe – mogą jedynie wypłukać dobre bakterie, podrażnić i tym samym zwiększyć ryzyko infekcji. Nie powinno się ich stosować zarówno w czasie ciąży i połogu, jak i na co dzień.

Czy w takim razie stosowanie płynu do higieny intymnej w ciąży jest bezpieczne?

Przede wszystkim: nie rezygnuj z higieny. Nie zaszkodzisz sobie (ani tym bardziej dziecku), jeżeli wybierzesz właściwy, delikatny produkt, który będzie wspierał Cię w łagodzeniu wszelkiego rodzaju podrażnień i oczyści srom bez naruszania równowagi pH pochwy.

Mycie sromu jest potrzebne, by zapobiegać gromadzeniu się wydzieliny z pochwy, potu i moczu oraz aby uniknąć skażenia kałem.

Jaki jest więc najlepszy płyn do higieny intymnej dla osób w ciąży?

Najlepszy płyn do higieny intymnej w ciąży to ten łagodny, bezpieczny i nieperfumowany. Powinien zawierać substancje łagodzące (jak alantoina). Dobrze też, by wspierał utrzymywanie prawidłowego pH, a więc zawierał na przykład kwas mlekowy. Właściwy poziom pH w okolicach intymnych jest kluczowy, jeśli chcesz uniknąć infekcji (a one bardzo lubią korzystać z okazji, gdy ten balans jest zaburzony). Wybierz produkt, który zapewnia pod tym kątem równowagę i nie narazi niepotrzebnie Twojego sromu na dyskomfort.

Jaki płyn do higieny intymnej w ciąży na infekcje?

Natknęłam się na takie pytanie na niejednym forum i niejednej grupie dla przyszłych rodziców. Rzeczywiście kwestia ta wymaga szczególnego podkreślenia: oczyszczanie sromu może być użytecznym uzupełnieniem leczenia, jednak produkty do mycia okolic intymnych nie są przeznaczone do leczenia infekcji.

Co musisz wiedzieć o pH płynu do higieny intymnej? Wszystkie informacje znajdziesz tutaj.

No dobrze, a jak jest z połogiem?

Drogi rodne nigdy nie wracają do stanu sprzed porodu (bez względu na jego rodzaj) – ciało bezpowrotnie się zmienia, a zmiany te trzeba po prostu zaakceptować. Twoje ciało wykonało tytaniczną pracę i należy mu się za to ogromny szacunek!

W trakcie połogu odbudowuje się błona śluzowa macicy. Błony płodowe prawidłowo wydalane są w całości z łożyskiem. Pozostawienie ich w macicy może prowadzić do zakażenia połogowego. Resztki tkanek wraz z krwią wydostają się przez pochwę jako odchody połogowe.

Zaraz po porodzie wydzielina przypomina krwawienia miesiączkowe, w kolejnych dniach staje się brązowoczerwona, następnie żółtawa, a na koniec śluzowa. Plamienie może trwać nawet do 6 tygodni, czyli tyle, ile przeważnie trwa sam połóg (choć to właściwie indywidualna kwestia każdej_ego z nas).

Jaki płyn do higieny intymnej stosować po porodzie?

W czasie połogu okolice intymne mierzą się z wieloma wyzwaniami. Nierzadko są nimi rany (po pęknięciach lub chirurgicznym nacięciu krocza), ale także wspomniane odchody połogowe, które z różnym nasileniem opuszczają kanał rodny. Z tego powodu trzeba je myć często, po każdej wizycie w toalecie.

Najważniejsze zasady to: kierunek mycia od przodu do tyłu, by nie przenosić bakterii z odbytu, osuszanie ręcznikiem papierowym (jednorazowym) oraz dokładne mycie rąk po skończonej toalecie i myciu.

Płyn do higieny intymnej po porodzie, w połogu czy do szpitala to tak naprawdę ten sam produkt, co płyn do higieny intymnej na czas ciąży. Jeżeli już w ciąży stosujemy właściwy (bezpieczny i delikatny) produkt, nie musimy zmieniać go po urodzeniu dziecka.

Jeśli Ty również zastanawiasz się, czy w połogu możesz używać tego samego produktu, jaki stosowałaś_eś w ciąży, to spieszę z odpowiedzią: jasne, o ile Twój płyn lub żel mają naturalny skład i spełniają Twoje oczekiwania. Jest to szczególnie ważne w przypadku osób podatnych na alergie i podrażnienia. Nie rezygnuj z preparatu, co do którego masz pewność pod tym względem i który Cię nie uczulał.

Czego jeszcze potrzebują Twoje miejsca intymne?

Jednym z elementów higieny poporodowej jest na pewno wietrzenie miejsc intymnych (jakkolwiek by to nie brzmiało). Pamiętaj, że wilgoć sprzyja gromadzeniu się bakterii – nic nie działa tak dobrze na gojącą się ranę, jak właśnie wietrzenie.

Należy też zadbać o odpowiednią odzież. Podczas połogu staraj się chodzić w sukienkach, dłuższych koszulach czy luźnych, miękkich, bawełnianych spodniach. Wybieraj wygodną bieliznę (najlepiej tę bawełnianą). Jeżeli możesz sobie na to pozwolić, dużo wyleguj się bez majtek, w lekkim rozkroku (dlatego sukienka jest w tym przypadku polecaną opcją).

Produkty zabronione w połogu

W czasie połogu nie wolno używać ani tamponów, ani kubeczków menstruacyjnych. Po urodzeniu w macicy znajduje się spora rana, która wymaga zagojenia. Poza tym, wkładając któryś z tych środków higienicznych do pochwy, zatrzymałybyśmy_libyśmy odchody połogowe, co mogłoby doprowadzić do infekcji.

O czym jeszcze należy pamiętać?

Po porodzie powinno się pić dużo wody (mimo że pęcherz jest rozprężony i nie domaga się tego tak bardzo, jak w ciąży). Dzięki piciu około 3 litrów wody dziennie jeszcze szybciej usuniesz nadmiar płynów z organizmu. To ważne również w kontekście laktacji (o ile karmisz piersią).

I najważniejsze: jeśli cokolwiek niepokoi Cię w kwestii zdrowia intymnego, nie wahaj się i skonsultuj swoje obawy z lekarzem_rką.