Sprawdzone źródło

Nasze standardy sprawdzania źródeł

You KNOW to tylko rzetelne informacje oraz aktualne i wiarygodne źródła. Teksty oznaczone jako „SPRAWDZONE ŹRÓDŁO” zostały zweryfikowane przez ekspertkę_a – dzięki temu masz pewność, że czytasz najwyższej jakości treści.

You KNOW

Jak zadbać o swoje piersi?

Aktualizacja: 5min.

Piersi bywają różne. Są małe, większe i przeogromne, aż boli nas od nich kręgosłup. Są piersi ukochane przez nas i piersi, których nie znosimy i chowamy pod szerokimi ubraniami. Piersi bywają także bolące i nie, a także zdrowe i chore.

Gruczoły sutkowe to największe gruczoły skórne człowieka. Zbudowane są nie tylko z tkanki tłuszczowej, ale też tkanki gruczołowej i łącznej. Tkanka gruczołowa układa się w tzw. płaty, które dzielą się na mniejsze płaciki. To właśnie te twardsze, duże struktury, które wyczuwasz pod palcami w zdrowych piersiach. Hormonami, które działają na nasze piersi są głównie estrogeny, progestageny oraz prolaktyna i w pewnym zakresie to od nich zależy, czy piersi nas bolą czy nie.

W polskiej medycynie jest to narząd trochę „niedopieszczony”. Badanie palpacyjne powinien przeprowadzać ginekolog (przynajmniej na pierwszej wizycie - później regularnie możesz robić to sama), ale ginekolog nawet jak coś wyczuje nie będzie tych piersi leczył. W większości przypadków (bo są pojedyncze oddziały ginekologiczne zajmujące się też chorobami sutka) zmianami w piersiach zajmuje się chirurg onkologiczny. A do kogo na USG? A tu już różnie: niektórzy ginekolodzy się tym zajmują, chirurdzy, radiolodzy, onkolodzy. Ważne, żebyście znalazły w swojej okolicy osobę, która robi to po prostu dobrze. A skąd mamy wiedzieć, czy powinnyśmy wykonać mammografię czy USG? Ogólna zasada jest taka, że, jeśli nie karmiłaś piersią wskazane jest USG, po karmieniu - mammografia. Ma to związek z przebudową gruczołu sutkowego. Musimy pamiętać, że jest to ogólna zasada, czasami wskazane jest wykonanie obydwu badań, a czasami np. z powodu mnogości zmian wskazane jest wykonanie rezonansu magnetycznego. Ze względu skomplikowanie tej diagnostyki, dobrze jest się wcześniej skonsultować ze swoim lekarzem ginekologiem - da Wam na pewno dobre wskazówki.

Zgodnie z wytycznymi dotyczącymi profilaktyki raka piersi w Polsce każda kobieta pomiędzy 50 a 69 rokiem życia powinna co dwa lata zgłaszać się na badanie mammograficzne. Dla młodych kobiet nie ma takich zaleceń od NFZ (są to programy populacyjne, więc wykonywane tylko w grupach zwiększonego populacyjnego ryzyka), więc hipotetycznie badanie wskazane jest tylko, gdy jesteś rodzinnie obciążona występowaniem raka piersi. Jest wiele wytycznych zależnych od wielu czynników, dlatego kiedy i jak powinnaś badać piersi najlepiej ustalić z Twoim lekarzem ginekologiem. Od siebie mogę dodać tyle, że moim zdaniem każda kobieta powinna choć raz wykonać sobie USG piersi, żeby mieć pewność, że dokonuje samobadania na zdrowych piersiach, ponieważ według różnych źródeł zmiany w piersiach wykrywamy sobie palpacyjnie dopiero przy wielkości od 1-2 cm. Wprowadzając antykoncepcję (która w wielu przypadkach nieznacznie zwiększa ryzyko występowania nawet zmian łagodnych) zalecam pacjentkom to badanie, żebyśmy wiedziały, jak wygląda stan rzeczy na początku antykoncepcyjnej przygody. Jeśli chcesz się dowiedzieć więcej o antykoncepcji, przeczytaj nasz artykuł „Wszystkie metody antykoncepcji – co wybrać?”.

A jak wygląda samobadanie piersi? Poniżej zamieszczam link z krótką instrukcją. Ważne jest to, żebyś wykonywała je regularnie, najlepiej co miesiąc w tym samym dniu cyklu miesiączkowego (idealnie zaraz po miesiączce), bo nikt tak jak Ty nie pozna Twoich piersi. Większość zmian w piersiach jest wyczuwane właśnie podczas tego badania, a my często tak bagatelizujemy jego istotność.

To tylko krótki wstęp odnośnie profilaktyki przeciwnowotworowej, ale w tym wpisie chciałam zająć się problemem, który dotyka większej liczby kobiet, mianowicie bólem piersi (mastalgia) i bólem piersi połączony z ich obrzmieniem (mastodynia). Ból piersi dotyczy według różnych badań od 50-80% kobiet przed menopauzą, więc możemy uważać to za dość znaczący problem. Niestety bardzo często jest także bagatelizowany. Co możesz zrobić dla siebie? Na początku, jeśli odczuwasz dolegliwości bólowe piersi, zastanów się, czy to nie wina niewygodnej bielizny. Kobiety noszące zbyt małe biustonosze skarżą się 3x częściej na występowanie bólu piersi. Dlatego kolejny punkt do dbania o samą siebie: noś wygodną, dopasowaną bieliznę. Zbyt ciasny biustonosz powoduje ucisk, natomiast zbyt duży nie przytrzymuje piersi, na które w niekorzystny sposób działa grawitacja.

Więcej o (nie)noszeniu biustonosza przeczytasz w tekście „Czy chodzenie bez stanika jest zdrowe?".

Mastalgię dzielimy na 3 grupy: cykliczną, niecykliczną i bóle klatki piersiowej. W mastalgii cyklicznej dolegliwości bólowe związane są z naszym cyklem miesiączkowym, nasilają się głównie w jego drugiej fazie, czyli lutealnej i trwają zazwyczaj około 5 dni. Są to bóle obejmujące obie piersi, charakteryzowane jako łagodne. Co jest ich przyczyną? Wahania hormonalne w naszym organizmie, które poza PMSem powodują także ból piersi. Mastalgia niecykliczna ma nieznaną etiologię. Występuje najczęściej w okresie okołomenopauzalnym, czyli u starszych kobiet niż cykliczna. Ostry ból dotyczy bardzo często jednej piersi i jest to ból zlokalizowany (pacjentka pokazuje dokładnie miejsce, w którym ją boli). Nie możemy zapominać, że przyczyną dolegliwości bólowych w klatce piersiowej mogą być także choroby układu mięśniowo-stawowego (stawów mostkowo-żebrowych, mostkowo-obojczykowych) sercowo-naczyniowego czy nerwowego (np. półpasiec), dlatego ważna jest diagnostyka różnicowa tych dolegliwości. Mówiąc o piersiach nie możemy zapomnieć o mastodynii, o której mówimy, gdy bólom piersi towarzyszy także ich obrzęk.

Skąd te dolegliwości bólowe się biorą? Etiologia nie jest poznana w 100%. Wiemy, że hormony mają bardzo duży wpływ na występowanie dolegliwości bólowych i to nie tylko jeśli chodzi o zmiany hormonalne w cyklu miesiączkowym, ale także np. przyjmowanie antykoncepcji hormonalnej. Stres, wysiłek fizyczny, nadużywanie alkoholu czy występowanie depresji ma także wpływ na nasze dolegliwości. Otyłość również predysponuje do częstszego występowania mastalgii. A sama mastalgia współistnieje często z zespołem jelita drażliwego czy zespołem bólowym miednicy mniejszej. Co ciekawe według jednego z badań wykazano, że dolegliwości bólowe ustępują u 70% kobiet, które w wyniku przeprowadzonych badań upewniają się, że są zdrowe, dlatego bardzo ważny jest aspekt psychologiczny tej choroby. I nie chodzi tu o powiedzenie pacjentce „wymyśla pani”, tylko zrozumienie psychologicznego podłoża choroby.

No dobrze, a jak to leczymy? Zacząć musimy od wykluczenia procesu nowotworowego. Bardzo często mastalgii towarzyszy tkliwość brodawek sutkowych czy zgrubienia wokół otoczki sutkowej, które mogą być także wyrazem toczącego się procesu nowotworowego - dlatego badanie USG jest wskazane na początku naszej drogi.

Lekami pierwszego rzutu są niesteroidowe leki przeciwzapalne np. diklofenak w stosowaniu zarówno doustnym jak i miejscowym np. w postaci maści. Dodatkowo możemy stosować nasiona lnu (zawierają fitoestrogeny) lub wyciąg z V. agnus (stosowany w mastodynii i PMSie). Lekami drugiego rzutu są selektywne modulatory receptora estrogenowego, bromokryptyna lub danazol jednak z powodu znacznych działań niepożądanych, terapie tego typu muszą być wdrażane w porozumieniu z lekarzem i zarezerwowane jest tylko dla pacjentek z silnymi dolegliwościami, które nie ustępują po stosowaniu innych metod leczenia.

Podsumowując. Bolą Cię piersi: co dalej? Odpowiedz sobie na kilka pytań.

  1. Na początek przeanalizuj swoją bieliznę: czy na pewno jest odpowiednio dobrana? Czy nic Cię nie uciska lub czy nie jest zbyt luźno?
  2. Czy nie ma innej przyczyny tych dolegliwości?
  3. Czy dolegliwości związane są z cyklem miesiączkowym czy nie?
  4. Czy poza bólem, występują jakieś zgrubienia lub patologiczny wyciek z brodawki albo inne niepokojące objawy?
  5. Po wykluczeniu patologii (USG, mammografia), następnym krokiem może być miejscowe stosowanie diklofenaku oraz preparatów zawierających w sobie wyciąg z niepokalanka.
  6. Jeśli pomimo zastosowania tych kroków, dolegliwości bólowe nie ustępują, musimy wrócić do lekarza w celu wdrożenia dalszego leczenia.

Jak w każdym wpisie, tak i tutaj proszę Was, żebyście dbały o siebie i swoje ciało, obserwowały swój organizm i zaufały swoim lekarzom prowadzącym. Niezbędna jest szczera rozmowa o Waszych objawach i obawach. Najczęściej łatwo pozbyć się dolegliwości bólowych i nie oznaczają one niczego złego. Co nie zmienia faktu, że musimy na siebie uważać i zdawać sobie sprawę, jak duże znaczenie ma nasz styl życia.

  • Samobadanie piersi [LINK]
  • Grzechocińska, B. (2018). Bóle piersi związane i niezwiązane z cyklem miesiączkowym”. Ginekologia po dyplomie, 6. [LINK]
  • Phelan, S.T. (2018). Rozpoznanie i leczenie łagodnych chorób piersi. Ginekologia po dyplomie, 3.
  • Colak, T., Ipek, T., Kanik, A., Ogetman, Z., & Aydin, S. (2003). Efficacy of topical nonsteroidal antiinflammatory drugs in mastalgia treatment. Journal of the American College of Surgeons, 196(4), 525–530.
  • Karowicz-Bilińska, A., Kędzia, W., Kotarski, J., Nowak-Markwitz, E., Oszukowski, P., Poręba, R., Spaczyński, M., Radowicki, S. (2013). Stanowisko Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w sprawie zastosowania leku Mastodynon® w ginekologii. Ginekologia Polska, 2(84), s. 157-159.
Pokaż Ukryj źródła źródeł

Data dodania: 14/08/2022

Data aktualizacji: 14/08/2022

Autor_ka:

Karolina Rasoul-Pelińska

Ginekolożka

Bestsellery

Oto nasze bestsellery, które pokochały już tysiące klientek_ów. Wypróbuj pielęgnujący olejek intymny albo naturalny żel intymny na bazie wody dla superpoślizgu. Buszuj i zakochuj się!

Zobacz produkty
  • Kuracja złuszczająca do twarzy i ciała

    Kuracja złuszczająca do twarzy i ciała

    Formuła na krostki, efekty nawet po 1 dniu!

    OD 67,99 ZŁ
    OD 67,99 ZŁ
    Bestseller
  • Serum na wrastające włoski

    Serum na wrastające włoski

    Ulga od wrastających włosków w formie roll-on

    OD 58,65 ZŁ
    OD 58,65 ZŁ
    Bestseller
    Dermo
  • Zestaw do golenia: krem, peeling i olejek intymny

    Zestaw do golenia: krem, peeling i olejek intymny

    3 kroki do gładkiej i odżywionej skóry

    OD 124,95 ZŁ
    OD 124,95 ZŁ
    Bestseller
    Taniej w zestawie
  • Olejek intymny

    Olejek intymny

    Koi podrażnienia, zapobiega krostkom (polecany przez @pani_fizjotrener)

    OD 42,49 ZŁ
    OD 42,49 ZŁ
    Bestseller
  • Regenerujące serum na podrażnienia

    Regenerujące serum na podrażnienia

    Kojąca ulga po goleniu (i nie tylko) w formie roll-on

    OD 58,65 ZŁ
    OD 58,65 ZŁ
    Bestseller
    Dermo
  • Olejek do ust z efektem glow

    Olejek do ust z efektem glow

    Nieklejąca formuła o zapachu toffi

    OD 21,24 ZŁ 0,00 ZŁ
    OD 21,24 ZŁ 0,00 ZŁ
    Bestseller
  • Delikatny dezodorant pod pachy i biust

    Delikatny dezodorant pod pachy i biust

    Dla wrażliwej skóry, 0% alkoholu, aluminium i sody oczyszczonej

    OD 26,76 ZŁ 0,00 ZŁ
    OD 26,76 ZŁ 0,00 ZŁ
    Bestseller
    NOWOŚĆ
    Nowy zapach
  • Podpaski nowej generacji

    Podpaski nowej generacji

    100% bawełny organicznej, w wersji na dzień lub na noc

    OD 16,14 ZŁ 0,00 ZŁ
    OD 16,14 ZŁ 0,00 ZŁ
    Bestseller
  • Płyn do higieny intymnej

    Płyn do higieny intymnej

    Skutecznie myje, koi i reguluje poziom pH

    OD 18,69 ZŁ 0,00 ZŁ
    OD 18,69 ZŁ 0,00 ZŁ
    Bestseller
    pielęgnacja intymna
  • Chusteczki do higieny intymnej

    Chusteczki do higieny intymnej

    Delikatne, spłukiwalne, z kojącym pantenolem

    OD 11,39 ZŁ
    OD 11,39 ZŁ
    Bestseller
    pielęgnacja intymna
  • Krem do golenia

    Krem do golenia

    Łagodzi podrażnienia, daje superpoślizg

    OD 41,65 ZŁ
    OD 41,65 ZŁ
    Bestseller
  • Zestaw: żel myjący i krem do twarzy

    Zestaw: żel myjący i krem do twarzy

    Delikatne oczyszczenie i bogate nawilżenie

    OD 127,49 ZŁ
    OD 127,49 ZŁ
    Bestseller
    Taniej w zestawie
  • Tampony

    Tampony

    100% bawełny organicznej w wersji mini, regular lub super

    OD 16,99 ZŁ 0,00 ZŁ
    OD 16,99 ZŁ 0,00 ZŁ
    Bestseller
  • Żel intymny

    Żel intymny

    Bogate nawilżenie, większa frajda z seksu (polecany przez @pani_fizjotrener)

    OD 33,99 ZŁ
    OD 33,99 ZŁ
    Bestseller
    nowa formuła
  • Peeling do okolic intymnych

    Peeling do okolic intymnych

    Powiedz „pa, pa” czerwonym krostkom

    OD 50,15 ZŁ
    OD 50,15 ZŁ
    Bestseller
  • Zestaw: krem do golenia i peeling do okolic intymnych

    Zestaw: krem do golenia i peeling do okolic intymnych

    Wegańskie formuły na wrastające włoski, podrażnienia i krostki

    OD 82,62 ZŁ
    OD 82,62 ZŁ
    Bestseller
    Taniej w zestawie
  • Nabłyszczający olejek do ust w wersji limitowanej

    Nabłyszczający olejek do ust w wersji limitowanej

    Blask w 4 słodkich wariantach zapachowych

    OD 21,24 ZŁ
    OD 21,24 ZŁ
    Bestseller
    NOWOŚĆ
  • Ochronny olejek do ust SPF 50

    Ochronny olejek do ust SPF 50

    Nabłyszczenie i ochrona Twoich ust

    OD 25,49 ZŁ
    OD 25,49 ZŁ
    Bestseller
  • Kojące serum do twarzy z witaminą C

    Kojące serum do twarzy z witaminą C

    Odżywia, wygładza i wyrównuje koloryt

    OD 84,99 ZŁ
    OD 84,99 ZŁ
    Bestseller
  • Zestaw: kuracja złuszczająca i serum

    Zestaw: kuracja złuszczająca i serum

    Redukuje krostki i koi cerę

    OD 161,49 ZŁ
    OD 161,49 ZŁ
    Bestseller
    Taniej w zestawie
  • Zestaw: 4 kroki w pielęgnacji cery

    Zestaw: 4 kroki w pielęgnacji cery

    Dla czystej, nawilżonej, ukojonej skóry bez krostek

    OD 271,99 ZŁ
    OD 271,99 ZŁ
    Bestseller
    Bezpieczny w ciąży
    Taniej w zestawie
  • Nawilżający żel do mycia twarzy i okolic oczu

    Nawilżający żel do mycia twarzy i okolic oczu

    Delikatny, oczyszcza bez uczucia ściągnięcia

    OD 42,49 ZŁ
    OD 42,49 ZŁ
    Bestseller
  • Wkładki higieniczne

    Wkładki higieniczne

    100% bawełny organicznej, 20 lub 40 szt. w opakowaniu

    OD 15,72 ZŁ
    OD 15,72 ZŁ
    Bestseller
  • Zestaw: olejek intymny i żel intymny

    Zestaw: olejek intymny i żel intymny

    Absolutne hity, łagodzą suchość, krostki, podrażnienia

    OD 67,99 ZŁ
    OD 67,99 ZŁ
    Bestseller
    Taniej w zestawie
Zobacz produkty