Sprawdzone źródło

Nasze standardy sprawdzania źródeł

You KNOW to tylko rzetelne informacje oraz aktualne i wiarygodne źródła. Teksty oznaczone jako „SPRAWDZONE ŹRÓDŁO” zostały zweryfikowane przez ekspertkę_a – dzięki temu masz pewność, że czytasz najwyższej jakości treści.

You KNOW

Polip szyjki macicy, a może endometrialny? Wyjaśniamy

Aktualizacja: 6min.

„To polip” – taka diagnoza może zwalić z nóg. Szczególnie jeśli pojawia się zupełnie przypadkowo, bo wcześniej nie towarzyszyły Ci żadne nietypowe objawy. Bez obaw – poniżej opisujemy, w jaki sposób należy się pozbyć niechcianego gościa ;)

Zweryfikowane przez:

lek. Adrianna Witkowska

Specjalistka ginekologii i położnictwa. Pracuje w Szpitalu im św. Rodziny na oddziale Ginekologii i Ginekologii Onkologicznej. Zajmuje się diagnostyką i poradnictwem w ciążach wysokiego ryzyka, diagnostyką i leczeniem schorzeń ginekologicznych, poradnictwem antykoncepcyjnym, a także wykonuje badania USG położnicze i ginekologiczne.

Czym są polipy (i czy trzeba się ich bać)?

Polip to guzowaty twór wyrastający z błon śluzowych. Jak każda tego typu zmiana, może (choć nie musi) wywoływać szereg nieprzyjemnych dolegliwości w zależności od tego, gdzie jest usytuowany. Poniższy tekst poświęcamy konkretnie polipom narządów rodnych, wywodzących się z błon śluzowych wyściełających jamę lub kanał szyjki macicy. Na całe szczęście są one w większości zmianami łagodnymi – jedynie niewielki odsetek zdiagnozowanych polipów nosi w sobie znamiona nowotworowe.

Polipy mogą być:

  • uszypułowane – z widoczną, wystającą szypułą, na której są umocowane,
  • nieuszypułowane – o kulistym kształcie, wystające ponad podłoże.

Polipy macicy – podział ze względu na obraz kliniczny

Ze względu na obraz kliniczny polipy macicy dzielimy na:

  • hiperplastyczne – mają owalny, obły kształt i osiągają rozmiary do kilku centymetrów; zazwyczaj są uszypułowane, a ich powierzchnię pokrywają siateczkowate naczynia krwionośne;
  • atroficzne – polipy torbielowato-gruczołowe; budujące je gruczoły wypełnione są płynną treścią; najczęściej spotykane u osób w okresie pomenopauzalnym;
  • czynnościowe – zazwyczaj są wynikiem nieprawidłowej proliferacji (namnażania się komórek) i złuszczania się błony śluzowej macicy; mają nierówną, białą powierzchnię z licznymi otworami;
  • adenomyotyczne – duże polipy zbudowane z mięśni gładkich, unaczynione (mają dużo cienkościennych tętnic, które przy pęknięciu wywołują obfite, nieprawidłowe krwawienia międzymiesiączkowe); odmianą tego typu polipa jest adenomyotyczny polipowaty gruczolakomięśniak, powodujący silne krwawienie i relatywnie szybko się powiększający;
  • atypowe – niewielkie polipy o charakterystycznym, nieregularnym kształcie z urwanym przebiegiem naczyń; w większości przypadków polipy atypowe zawierają komórki nowotworowe.

Z kolei ze względu na ich usytuowanie wyróżniamy polipy szyjki macicy i polipy endometrialne (wyrastające w jamie macicy).

Objawy polipów na narządach rodnych

Polipy często nie dają żadnych objawów. Większość osób dowiaduje się o obecności przypadkowo, podczas rutynowego badania ginekologicznego.

Obecność polipa może powodować:

  • różnego rodzaju nieprawidłowe krwawienie – przedłużające się krwawienia miesiączkowe, krwawienia między miesiączkami i tak dalej;
  • plamienia po stosunku i upławy (ropna albo biaława wydzielina pochwowa, niekiedy z krwią); polipy mogą zaburzyć pracę błony śluzowej kanału szyjki macicy i wywoływać zwiększoną produkcję śluzu;
  • dolegliwości bólowe w podbrzuszu (dotyczą większych polipów).

Ponieważ wspomniane objawy są niespecyficzne i mogą wskazywać na wiele innych, poważnych chorób, w przypadku ich wystąpienia nie należy zwlekać z wizytą u ginekologa.

Polip szyjki macicy

Polipy szyjki macicy powstają wskutek przerostu jej błony śluzowej. Mają charakter łagodny – ryzyko zezłośliwienia zmiany wynosi jedynie od 0% do 0,01%. Polip szyjki macicy zazwyczaj przyjmuje kształt łezki, a jego kolor oscyluje od różowego po fioletowy. Powierzchnia takiego polipa jest gładka i lśniąca. Co do rozmiaru – tutaj bywa różnie. Zazwyczaj osiągają od kilku do kilkudziesięciu milimetrów.

Rodzaje polipów szyjki macicy

  • Polipy endocerwikalne – powstają z komórek gruczołowych w kanale szyjki macicy; zazwyczaj diagnozowane u osób przed menopauzą.
  • Polipy ektocerwikalne – wywodzą się z komórek nabłonkowych kanału szyjki i dotyczą przeważnie osób w okresie pomenopauzalnym.

Skąd biorą się polipy na szyjce macicy?

Odpowiedź na to pytanie nie jest oczywista. Istnieją liczne teorie mówiące o tym, co może powodować polipy szyjkowe. Do najczęściej podawanych potencjalnych przyczyn należą:

  • podwyższony poziom estrogenów,
  • czynniki genetyczne,
  • infekcje intymne i przewlekłe zapalenie szyjki macicy.

Zwiększone ryzyko powstawania polipów szyjki macicy dotyczy osób otyłych, chorych na cukrzycę lub nadciśnienie tętnicze.

Polip szyjki macicy – diagnostyka

Przy badaniu ginekologicznym z użyciem wziernika może się okazać, że z kanału szyjki macicy wystaje zmiana przypominająca kulisty guzek. Wykonanie dodatkowo USG przezpochwowego pozwala wykluczyć inne schorzenia. Ostateczne rozpoznanie, że owa zmiana to polip szyjki macicy, następuje po jej usunięciu i wykonaniu badań histopatologicznych.

Polipy szyjki macicy – postępowanie

Podstawową metodą jest ukręcenie polipa. Zabieg wykonuje się w warunkach ambulatoryjnych (w wybranych gabinetach) lub w szpitalu, w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym. Za pomocą wprowadzonego przez pochwę wziernika ginekolog chwyta polip odpowiednim narzędziem (skalpelem, nożycami lub kleszczami), ukręca go i usuwa. 

Dodatkowo, między innymi aby upewnić się, że polip został w całości usunięty (albo żeby usunąć niewidoczne gołym okiem zmiany), wykonuje się wyłyżeczkowanie kanału szyjki macicy. Jest to również praktyka, o którą poszerza się zabieg u osób ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia ewentualnych nieprawidłowości w jamie macicy.

Wyciętą zmianę następnie wysyła się na badanie histopatologiczne w celu wykluczenia obecności komórek nowotworowych.

Zdarza się, że polip szyjki macicy odpada samoistnie, na przykład podczas stosunku, miesiączki, a nawet porodu.

Polip endometrialny

Powstaje z przerośniętego fragmentu błony śluzowej macicy i przyjmuje formę guzka (lub guzków) o maczugowatym kształcie. Polipy endometrialne osiągają rozmiary od kilku do kilkunastu milimetrów.

Częstotliwość pojawiania się tego typu zmian rośnie wraz z wiekiem. Dodatkowo wykrycie polipa w okresie pomenopauzalnym wiąże się z większym ryzykiem nowotworowego charakteru zmiany.

Przyczyny ich powstawania…

…również nie są jednoznaczne. Polipy jamy macicy zazwyczaj wiąże się z wahaniami hormonalnymi (zaburzeniami poziomu estrogenów). Stąd wyższa częstotliwość diagnozowania polipów u osób w wieku od 30 do 50 lat (oraz w okresie menopauzy).

Rozpoznanie

Polipy endometrialne nie są widoczne w badaniu na fotelu ginekologicznym z użyciem wziernika. Więcej informacji można uzyskać po wykonaniu USG przezpochwowego, szczególnie tuż po miesiączce, kiedy złuszczone endometrium jest jeszcze cienkie. Jeżeli w badaniu USG widać nieprawidłowy jego obraz (a nie konkretnie polipa), pacjent_ka zazwyczaj zostaje zakwalifikowany_a do wyłyżeczkowania jamy macicy. Oczywiście wpływ na to mają liczne zmienne (wiek, zgłaszane dolegliwości).

Jeśli w USG widoczny jest polip – zaleca się wykonanie histeroskopii. Wówczas przez pochwę i szyjkę wprowadza się do jamy macicy odpowiednie narzędzia optyczne, a zmianę się odcina i usuwa.

Usunięcie polipa endometrialnego

Usunięcie polipa może zostać wykonane poprzez zabieg histeroskopii operacyjnej. Przeprowadza się go w warunkach szpitalnych (pacjent_ka zostaje przyjęty_a na oddział) lub ambulatoryjnie (w gabinecie lekarskim). Histereskopię wykonuje się w krótkotrwałym znieczuleniu ogólnym (po podaniu dożylnie leku pacjent_ka przesypia czas zabiegu) lub w miejscowym znieczuleniu szyjkowym. Po histeroskopii operacyjnej przez około 2 tygodnie może pojawiać się krwawienie z pochwy – nie jest to jednak powód do niepokoju.

Inną metodę stanowi klasyczne łyżeczkowanie jamy macicy (abrazja). Przeprowadzane się je w warunkach szpitalnych lub ambulatoryjnie, w znieczuleniu ogólnym. W trakcie abrazji lekarz rozszerza szyjkę macicy i wprowadza do kanału rodnego narzędzie usuwające nieprawidłowe tkanki macicy. Konsekwencją łyżeczkowania może być niewielkie krwawienie z pochwy lub lekki ból podbrzusza.

Uzyskany materiał wysyłany jest do dalszej diagnostyki w celu wykluczenia obecności komórek nowotworowych. Ewentualna kontynuacja leczenia następuje w zależności od wyniku badania histopatologicznego, którego wyniki ostatecznie definiują charakter zmiany.

W przypadku polipów endometrialnych możliwe jest także leczenie farmakologiczne. Można je stosować u pacjentek_ów z nawracającymi polipami, które zostały wcześniej zweryfikowane histopatologicznie, a przyczynę ich odrastania stanowią zaburzenia hormonalne.

Polipy narządów rodnych kontra płodność

Czy ich obecność może odpowiadać za problemy z zajściem w ciążę?

Zdarza się, że nieleczone polipy endometrialne są przyczyną niepłodności, ponieważ mogą utrudniać zagnieżdżenie się zapłodnionej komórki jajowej. Nie jest to jednak sztywna reguła – w niektórych przypadkach zajście w ciążę nie wiąże się z żadnymi problemami, a polip nie wywołuje przy tym żadnych przykrych dolegliwości.

W tym miejscu warto wspomnieć o tak zwanym polipie doczesnowym, występującym jedynie w przebiegu ciąży. Składa się z błon płodowych, znajduje w szyjce macicy i osiąga niekiedy nawet kilka centymetrów. Może skutkować plamieniami i krwawieniami, które w przebiegu ciąży – choć są niepokojące – nie wpływają negatywnie na rozwój płodu. Z tego powodu polipów doczesnowych się nie usuwa – odbywa się to samoistnie wraz z końcem ciąży, w trakcie porodu.

Mam nadzieję, że ten tekst co nieco Was uspokoił – nie każda guzowata zmiana to rak, chociaż pierwsze zetknięcie z taką diagnozą faktycznie może być piorunujące. Nie lekceważcie żadnych występujących objawów i fruwajcie do ginekologa – profilaktyka to klucz!

  • Co to jest histeroskopia operacyjna?, https://www.kliniki.pl/wiedza/co-to-jest-histeroskopia-operacyjna/ [dostęp z dn. 21.05.2021].
  • M.G. Munro, Uterine polyps, adenomyosis, leiomyomas, and endometrial receptivity, „Fertility and Sterility” 2019, vol. 111, i. 4, p. 629-640.
  • M. Neuberg, Informator dla pacjentki na temat leczenia polipów w macicy, https://www.laparoskopia-neuberg.pl/images/design/Polipy_w_macicy.pdf [dostęp z dn. 21.05.2021].
  • S. Salim, H. Won, E. Nesbitt-Hawes et al., Diagnosis and Management of Endometrial Polyps: A Critical Review of the Literature, „Journal of Minimally Invasive Gynecology” 2011, vol. 18, i. 5, p. 569-581.
  • E. Stefanowicz, Polip szyjki macicy, https://www.mp.pl/pacjent/ginekologia/choroby/244935,polip-szyjki-macicy [dostęp z dn. 21.05.2021].
  • M. Tjarks, B.J. van Voorhis, Treatment of endometrial polyps, „Obstetrics & Gynecology” 2000, vol. 96, i. 6, p. 886-889.
  • Pokaż Ukryj źródła źródeł

    Data dodania: 06/08/2022

    Data aktualizacji: 15/08/2022

    Autor_ka:

    Mika Olchowik

    Weryfikacja merytoryczna:

    Adrianna Witkowska

    Ginekolożka

    Specjalistka ginekologii i położnictwa. Pracuje w Szpitalu im św. Rodziny na oddziale Ginekologii i Ginekologii Onkologicznej. Zajmuje się diagnostyką i poradnictwem w ciążach wysokiego ryzyka, diagnostyką i leczeniem schorzeń ginekologicznych, poradnictwem antykoncepcyjnym, a także wykonuje badania USG położnicze i ginekologiczne.

    Bestsellery

    Oto nasze bestsellery, które pokochały już tysiące klientek_ów. Wypróbuj pielęgnujący olejek intymny albo naturalny żel intymny na bazie wody dla superpoślizgu. Buszuj i zakochuj się!

    Zobacz produkty
    • Kuracja złuszczająca do twarzy i ciała

      Kuracja złuszczająca do twarzy i ciała

      Formuła na krostki, efekty nawet po 1 dniu!

      OD 67,99 ZŁ
      OD 67,99 ZŁ
      Bestseller
    • Serum na wrastające włoski

      Serum na wrastające włoski

      Ulga od wrastających włosków w formie roll-on

      OD 58,65 ZŁ
      OD 58,65 ZŁ
      Bestseller
      Dermo
    • Zestaw do golenia: krem, peeling i olejek intymny

      Zestaw do golenia: krem, peeling i olejek intymny

      3 kroki do gładkiej i odżywionej skóry

      OD 124,95 ZŁ
      OD 124,95 ZŁ
      Bestseller
      Taniej w zestawie
    • Delikatny dezodorant pod pachy i biust

      Delikatny dezodorant pod pachy i biust

      Dla wrażliwej skóry, 0% alkoholu, aluminium i sody oczyszczonej

      OD 38,24 ZŁ 0,00 ZŁ
      OD 38,24 ZŁ 0,00 ZŁ
      Bestseller
    • Olejek intymny

      Olejek intymny

      Koi podrażnienia, zapobiega krostkom (polecany przez @pani_fizjotrener)

      OD 42,49 ZŁ
      OD 42,49 ZŁ
      Bestseller
      TERAZ -30%
    • Regenerujące serum na podrażnienia

      Regenerujące serum na podrażnienia

      Kojąca ulga po goleniu (i nie tylko) w formie roll-on

      OD 58,65 ZŁ
      OD 58,65 ZŁ
      Bestseller
      Dermo
    • Olejek do ust z efektem glow

      Olejek do ust z efektem glow

      Nieklejąca formuła o zapachu toffi

      OD 21,24 ZŁ 0,00 ZŁ
      OD 21,24 ZŁ 0,00 ZŁ
      Bestseller
    • Podpaski nowej generacji

      Podpaski nowej generacji

      100% bawełny organicznej, w wersji na dzień lub na noc

      OD 16,14 ZŁ 0,00 ZŁ
      OD 16,14 ZŁ 0,00 ZŁ
      Bestseller
    • Płyn do higieny intymnej

      Płyn do higieny intymnej

      Skutecznie myje, koi i reguluje poziom pH

      OD 18,69 ZŁ 0,00 ZŁ
      OD 18,69 ZŁ 0,00 ZŁ
      Bestseller
      pielęgnacja intymna
    • Chusteczki do higieny intymnej

      Chusteczki do higieny intymnej

      Delikatne, spłukiwalne, z kojącym pantenolem

      OD 11,39 ZŁ
      OD 11,39 ZŁ
      Bestseller
      pielęgnacja intymna
    • Krem do golenia

      Krem do golenia

      Łagodzi podrażnienia, daje superpoślizg

      OD 41,65 ZŁ
      OD 41,65 ZŁ
      Bestseller
    • Zestaw: żel myjący i krem do twarzy

      Zestaw: żel myjący i krem do twarzy

      Delikatne oczyszczenie i bogate nawilżenie

      OD 127,49 ZŁ
      OD 127,49 ZŁ
      Bestseller
      Taniej w zestawie
    • Tampony

      Tampony

      100% bawełny organicznej w wersji mini, regular lub super

      OD 16,99 ZŁ 0,00 ZŁ
      OD 16,99 ZŁ 0,00 ZŁ
      Bestseller
    • Żel intymny

      Żel intymny

      Bogate nawilżenie, większa frajda z seksu (polecany przez @pani_fizjotrener)

      OD 33,99 ZŁ
      OD 33,99 ZŁ
      Bestseller
      nowa formuła
    • Peeling do okolic intymnych

      Peeling do okolic intymnych

      Powiedz „pa, pa” czerwonym krostkom

      OD 50,15 ZŁ
      OD 50,15 ZŁ
      Bestseller
    • Zestaw: krem do golenia i peeling do okolic intymnych

      Zestaw: krem do golenia i peeling do okolic intymnych

      Wegańskie formuły na wrastające włoski, podrażnienia i krostki

      OD 82,62 ZŁ
      OD 82,62 ZŁ
      Bestseller
      Taniej w zestawie
    • Nabłyszczający olejek do ust w wersji limitowanej

      Nabłyszczający olejek do ust w wersji limitowanej

      Blask w 4 słodkich wariantach zapachowych

      OD 21,24 ZŁ
      OD 21,24 ZŁ
      Bestseller
      NOWOŚĆ
    • Ochronny olejek do ust SPF 50

      Ochronny olejek do ust SPF 50

      Nabłyszczenie i ochrona Twoich ust

      OD 25,49 ZŁ
      OD 25,49 ZŁ
      Bestseller
    • Kojące serum do twarzy z witaminą C

      Kojące serum do twarzy z witaminą C

      Odżywia, wygładza i wyrównuje koloryt

      OD 67,99 ZŁ 0,00 ZŁ
      OD 67,99 ZŁ 0,00 ZŁ
      Bestseller
      TERAZ -20%
    • Ochronny płyn do higieny intymnej

      Ochronny płyn do higieny intymnej

      Ulga w nawracających infekcjach intymnych

      OD 25,49 ZŁ
      OD 25,49 ZŁ
      Bestseller
    • Zestaw: kuracja złuszczająca i serum

      Zestaw: kuracja złuszczająca i serum

      Redukuje krostki i koi cerę

      OD 161,49 ZŁ
      OD 161,49 ZŁ
      Bestseller
      Taniej w zestawie
    • Zestaw: 4 kroki w pielęgnacji cery

      Zestaw: 4 kroki w pielęgnacji cery

      Dla czystej, nawilżonej, ukojonej skóry bez krostek

      OD 271,99 ZŁ
      OD 271,99 ZŁ
      Bestseller
      Bezpieczny w ciąży
      Taniej w zestawie
    • Nawilżający żel do mycia twarzy i okolic oczu

      Nawilżający żel do mycia twarzy i okolic oczu

      Delikatny, oczyszcza bez uczucia ściągnięcia

      OD 42,49 ZŁ
      OD 42,49 ZŁ
      Bestseller
    • Wkładki higieniczne

      Wkładki higieniczne

      100% bawełny organicznej, 20 lub 40 szt. w opakowaniu

      OD 15,72 ZŁ
      OD 15,72 ZŁ
      Bestseller
    • Zestaw: olejek intymny i żel intymny

      Zestaw: olejek intymny i żel intymny

      Absolutne hity, łagodzą suchość, krostki, podrażnienia

      OD 67,99 ZŁ
      OD 67,99 ZŁ
      Bestseller
      Taniej w zestawie
    Zobacz produkty