Sprawdzone źródło

Nasze standardy sprawdzania źródeł

You KNOW to tylko rzetelne informacje oraz aktualne i wiarygodne źródła. Teksty oznaczone jako „SPRAWDZONE ŹRÓDŁO” zostały zweryfikowane przez ekspertkę_a – dzięki temu masz pewność, że czytasz najwyższej jakości treści.

You KNOW

O włos od choroby! Hirsutyzm

Aktualizacja: 4min.

Włosek tu, włosek tam. Kto by się przejmował? Są jednak sytuacje, w których nadmierne owłosienie potrafi uprzykrzyć życie. Hirsutyzm – bo o nim mowa – dotyczy od około 5 do 10% populacji kobiet. Czym jest? Jak się go rozpoznaje i leczy?

Zweryfikowane przez:

Lek. Małgorzata Siemion

Lekarka w trakcie specjalizacji z ginekologii i położnictwa. Szkoli się również w dziedzinie uroginekologii oraz nieustannie poszerza wiedzę z ultrasonografii płodu czy patologii ciąży.

Hirsutyzm – co to?

Hirsutyzm to nadmierne owłosienie u kobiet, występujące w okolicach androgenozależnych. Prostszymi słowami opisuje się je jako „owłosienie typu męskiego” (choć to oczywiście dość stereotypowe ujęcie). Częściej dotyczy osób otyłych.

Czy jest niebezpieczne? Przeważnie nie – rzadko stanowi objaw poważnej choroby, takiej jak nowotwory hormonalnie czynne (nowotwory jajnika, rak nerki czy rak tarczycy).

Czy jest niepokojące? Tak. To problem endokrynologiczny, trudny do opanowania.

Lokalizacja niepożądanych włosków

Hirsutyzm przybiera różne formy. Może być nim nadmierne owłosienie twarzy (broda lub wąsy), mogą to być włosy na klatce piersiowej, sutkach, po wewnętrznej stronie ud, a także nadmierne owłosienie brzucha, pleców czy okolic sromu.

Co ciekawe, w hirsutyzmie występuje również łysienie typu męskiego: w okolicy skroni (popularne zakola) oraz na czubku głowy. Jak podają źródła, osoby z hirsutyzmem zmagają się ze zmianami skórnymi z nasilonym łojotokiem, trądzikiem na twarzy i plecach, zaburzeniami miesiączkowania, otyłością, niepłodnością oraz zaburzeniami nastroju (na przykład stanami depresyjnymi).

Przyczyny hirsutyzmu

Hirsutyzm to najczęściej jeden z objawów zaburzeń hormonalnych organizmu (podwyższony poziom „męskich” hormonów płciowych), kojarzony z zespołem policystycznych jajników (PCOS).

Istnieją sytuacje, w których badania potwierdzają prawidłowy poziom androgenów i nie udaje się ustalić przyczyny hirsutyzmu – to tak zwany hirsutyzm idiopatyczny.

W niewielkiej liczbie przypadków hirsutyzm wynika z poważnej choroby nadnerczy lub jajników. Zdarza się też, że jest to defekt estetyczny zapisany w genach lub efekt uboczny przyjmowania niektórych leków. Nadmierne owłosienie powodują również kortykosteroidy oraz androgeny (używane jako środek zwiększający przyrost masy mięśniowej).

Hirsutyzm a hormony

Na nadmierne owłosienie cierpią często osoby w ciąży (gdy gospodarka hormonalna jest zmieniona) oraz kobiety w okresie menopauzy (gdy jajniki przestają produkować estrogeny i progesteron).

Jeśli pojawiają się uderzenia gorąca, wahania ciśnienia, kołatanie serca, bóle głowy, szybkie męczenie się czy osteoporoza, należy rozważyć konsultację z ginekologiem_ożką – możliwe, że potrzebne będzie rozpoczęcie hormonalnej terapii menopauzalnej.

Hirsutyzm – rozpoznanie

Do postawienia diagnozy – a ściślej mówiąc, do oceny owłosienia – służy półilościowa skala punktowa Ferrimana-Gallwaya. Ocena nasilenia hirsutyzmu przy wykorzystaniu tej skali ma charakter subiektywny, dlatego w procesie diagnostycznym istotny jest dokładnie zebrany wywiad, a także dokładnie przeprowadzone badanie przedmiotowe, uzupełnione diagnostyką laboratoryjną i obrazową.

Jeżeli chodzi o diagnostykę laboratoryjną, polega ona na oznaczeniu stężenia hormonów (między innymi testosteronu) we krwi.

W przypadku zwiększonego poziomu androgenów lekarz_rka może zalecić wykonanie dodatkowych badań obrazowych (USG, tomografia komputerowa), sprawdzających jajniki i nadnercza pod kątem obecności guzów lub torbieli.

W niektórych przypadkach powyższe działania nie wystarczają do postawienia diagnozy. W takiej sytuacji pomocne może być wykonanie szeregu testów hormonalnych – tu niezbędna jest konsultacja z endokrynologiem_ożką.

Leczenie hirsutyzmu

Leczenie hirsutyzmu zawsze dostosowuje się zależnie od jego przyczyny. Musi ono uwzględniać nie tylko złagodzenie hirsutyzmu, ale także leczenie podstawowej etiologii i wszelkich powiązań metabolicznych.

Leczenie hirsutyzmu spowodowanego zaburzeniem czynnościowym ma charakter przewlekły i obejmuje interwencje zarówno kosmetyczne, jak i farmakologiczne. W przypadku zaburzeń niefunkcjonalnych koncentruje się na rozwiązaniu podstawowej etiologii, ponieważ hirsutyzm zwykle reaguje na eliminację źródła nadmiaru androgenów.

W przypadku guzów jajnika czy nadnercza terapię stanowi leczenie operacyjne. Wrodzony przerost nadnerczy wymaga podania glikokortykosteroidów.

Hirsutyzm występujący na skutek zażywania leków powinien być na bieżąco konsultowany z lekarzem_rką pod kątem zmiany czy ewentualnego odstawienia środków.

Faktycznie w leczeniu hirsutyzmu ważne jest stosowanie leków przeciwandrogenowych przy jednoczesnym mechanicznym usuwaniu owłosienia. Stosuje się doustne środki antykoncepcyjne, ketokonazol, spironolakton, glikokortykosteroidy, finasteryd, flutamid, nilutamid, analogi GnRH. Dopuszczalne są też leki w kremie, działające bezpośrednio w miejscach zwiększonego owłosienia. Na efekty trzeba niestety poczekać nawet kilka miesięcy.

W przypadku hirsutyzmu depilacja nie starcza na długo. Kłopotliwe włosy są zazwyczaj grube i ciemne. Aby poradzić sobie z problemem i usunąć je na stałe, stosuje się zabiegi kosmetyczne: elektrolizę (zabieg bolesny, polegający na zniszczeniu mieszków włosowych za pomocą niskonapięciowego prądu) i wielokrotnie powtarzaną laseroteapię (laserowe niszczenie mieszków włosowych).

Co ważne, żadne z powyższych działań nie będzie efektywne długofalowo, jeśli nie zadbamy o unormowanie gospodarki hormonalnej – dlatego tak istotne jest, by hirsutyzm został prawidłowo rozpoznany, a specjalista_tka całościowo zajął_zajęła się problemem, dobierając kompleksowe leczenie.

Wyjątkiem może być hirsutyzm idiopatyczny (w którym poziom androgenów pozostaje w normie) lub hirsutyzm uwarunkowany genetycznie. W tych przypadkach ratunek stanowi jedynie regularne usuwanie owłosienia lub zaakceptowanie go jako części siebie (tu również pomocna może okazać się terapia).

Niektóre źródła podają stosowanie ziół obniżających stężenie „męskich” hormonów płciowych (mięta, majeranek, koper włoski, pluskwica groniasta, lukrecja, niepokalanek) jako sposób na naturalne leczenie hirsutyzmu. Na pewno można się tym wspomagać, ale tylko pod czujnym okiem lekarza_rki, ponieważ niektóre zioła wpływają na działanie leków, a nawet je hamują.

Co robić, gdy zauważysz objawy?

Hirsutyzm powoduje dyskomfort niezależnie od wieku, dlatego osoby, które zauważają anomalie w owłosieniu na swoim ciele, szukają ratunku u lekarza_rki pierwszego kontaktu lub dermatologa_ożki. Specjalista_tka po zebraniu wywiadu oraz badaniu wstępnym może pokierować pacjentkę do endokrynologa_ożki, który_a zajmie się problemem z perspektywy gospodarki hormonalnej.

Zgodnie z informacjami z portalu dla pacjentów mp.pl „szczególnie pilnej diagnostyki wymagają pacjentki, u których objawy hirsutyzmu pojawiły się nagle po okresie dojrzewania (młode dorosłe kobiety), ponieważ budzi to podejrzenie guza wirylizującego”. Zatem nie ma na co czekać!

Jak w przypadku podejrzenia hirsutyzmu przygotować się do rozmowy z lekarzem_rką?

Spróbuj przypomnieć sobie, od jak dawna mierzysz się z problemem nadmiernego owłosienia, a także:

  • Jakie części ciała są pokryte największą ilością włosów?
  • Czy występują jakiekolwiek zaburzenia miesiączkowania?
  • Czy nastąpił wzrost masy ciała? Jeśli tak – kiedy?
  • Czy zaobserwowałaś zmiany skórne (trądzik)?
  • Czy zmieniła Ci się barwa głosu?
  • Czy stosujesz jakieś leki na stałe? Jeśli tak – jakie?
  • Czy w Twojej rodzinie był przypadek hirsutyzmu?
  • Czy planujesz ciążę w najbliższym czasie?

WAŻNE!

Usuwanie włosów przed wizytą lekarską to zły pomysł – to ważne, by lekarz_rka zobaczył_a je „w pełnej krasie”.

Czy hirsutyzm jest uleczalny?

To również zależy od jego przyczyny. W przypadku guza nadnerczy lub jajnika usunięcie chirurgiczne jest skutecznym i trwałym rozwiązaniem problemu. W hirsutyzmie związanym ze stosowaniem niektórych leków po ich odstawieniu objawy hirsutyzmu też ustępują.

Inaczej rzecz się ma w przypadku wrodzonego przerostu nadnerczy, którego leczenie ma przewlekły charakter oraz wymaga stałego stosowania substytucji hormonalnej.

Hirsutyzm – jak go uniknąć?

Niestety na razie nie istnieje sposób na to, by zapobiec wystąpieniu hirsutyzmu. Natomiast w przypadku pacjentek zmagających się z zespołem policystycznych jajników dobrym sposobem na zmniejszenie owłosienia jest kontrola masy ciała (w celu uniknięcia otyłości).

Pokaż Ukryj źródła źródeł

Data dodania: 14/08/2022

Data aktualizacji: 14/08/2022

Autor_ka:

Paulina Pomaska

Psycholożka, redaktorka tekstów w serwisie You KNOW, autorka książki „Witaj w klubie”.

Weryfikacja merytoryczna:

Małgorzata Siemion

Ginekolożka

Lekarka w trakcie specjalizacji z ginekologii i położnictwa. Szkoli się również w dziedzinie uroginekologii oraz nieustannie poszerza wiedzę z ultrasonografii płodu czy patologii ciąży.

Bestsellery

Oto nasze bestsellery, które pokochały już tysiące klientek_ów. Wypróbuj pielęgnujący olejek intymny albo naturalny żel intymny na bazie wody dla superpoślizgu. Buszuj i zakochuj się!

Zobacz produkty
  • Kuracja złuszczająca do twarzy i ciała

    Kuracja złuszczająca do twarzy i ciała

    Formuła na krostki, efekty nawet po 1 dniu!

    OD 67,99 ZŁ
    OD 67,99 ZŁ
    Bestseller
  • Serum na wrastające włoski

    Serum na wrastające włoski

    Ulga od wrastających włosków w formie roll-on

    OD 58,65 ZŁ
    OD 58,65 ZŁ
    Bestseller
    Dermo
  • Zestaw do golenia: krem, peeling i olejek intymny

    Zestaw do golenia: krem, peeling i olejek intymny

    3 kroki do gładkiej i odżywionej skóry

    OD 124,95 ZŁ
    OD 124,95 ZŁ
    Bestseller
    Taniej w zestawie
  • Delikatny dezodorant pod pachy i biust

    Delikatny dezodorant pod pachy i biust

    Dla wrażliwej skóry, 0% alkoholu, aluminium i sody oczyszczonej

    OD 38,24 ZŁ 0,00 ZŁ
    OD 38,24 ZŁ 0,00 ZŁ
    Bestseller
  • Olejek intymny

    Olejek intymny

    Koi podrażnienia, zapobiega krostkom (polecany przez @pani_fizjotrener)

    OD 42,49 ZŁ
    OD 42,49 ZŁ
    Bestseller
    TERAZ -30%
  • Regenerujące serum na podrażnienia

    Regenerujące serum na podrażnienia

    Kojąca ulga po goleniu (i nie tylko) w formie roll-on

    OD 58,65 ZŁ
    OD 58,65 ZŁ
    Bestseller
    Dermo
  • Olejek do ust z efektem glow

    Olejek do ust z efektem glow

    Nieklejąca formuła o zapachu toffi

    OD 21,24 ZŁ 0,00 ZŁ
    OD 21,24 ZŁ 0,00 ZŁ
    Bestseller
  • Podpaski nowej generacji

    Podpaski nowej generacji

    100% bawełny organicznej, w wersji na dzień lub na noc

    OD 16,14 ZŁ 0,00 ZŁ
    OD 16,14 ZŁ 0,00 ZŁ
    Bestseller
  • Płyn do higieny intymnej

    Płyn do higieny intymnej

    Skutecznie myje, koi i reguluje poziom pH

    OD 18,69 ZŁ 0,00 ZŁ
    OD 18,69 ZŁ 0,00 ZŁ
    Bestseller
    pielęgnacja intymna
  • Chusteczki do higieny intymnej

    Chusteczki do higieny intymnej

    Delikatne, spłukiwalne, z kojącym pantenolem

    OD 11,39 ZŁ
    OD 11,39 ZŁ
    Bestseller
    pielęgnacja intymna
  • Krem do golenia

    Krem do golenia

    Łagodzi podrażnienia, daje superpoślizg

    OD 41,65 ZŁ
    OD 41,65 ZŁ
    Bestseller
  • Zestaw: żel myjący i krem do twarzy

    Zestaw: żel myjący i krem do twarzy

    Delikatne oczyszczenie i bogate nawilżenie

    OD 127,49 ZŁ
    OD 127,49 ZŁ
    Bestseller
    Taniej w zestawie
  • Tampony

    Tampony

    100% bawełny organicznej w wersji mini, regular lub super

    OD 16,99 ZŁ 0,00 ZŁ
    OD 16,99 ZŁ 0,00 ZŁ
    Bestseller
  • Żel intymny

    Żel intymny

    Bogate nawilżenie, większa frajda z seksu (polecany przez @pani_fizjotrener)

    OD 33,99 ZŁ
    OD 33,99 ZŁ
    Bestseller
    nowa formuła
  • Peeling do okolic intymnych

    Peeling do okolic intymnych

    Powiedz „pa, pa” czerwonym krostkom

    OD 50,15 ZŁ
    OD 50,15 ZŁ
    Bestseller
  • Zestaw: krem do golenia i peeling do okolic intymnych

    Zestaw: krem do golenia i peeling do okolic intymnych

    Wegańskie formuły na wrastające włoski, podrażnienia i krostki

    OD 82,62 ZŁ
    OD 82,62 ZŁ
    Bestseller
    Taniej w zestawie
  • Nabłyszczający olejek do ust w wersji limitowanej

    Nabłyszczający olejek do ust w wersji limitowanej

    Blask w 4 słodkich wariantach zapachowych

    OD 21,24 ZŁ
    OD 21,24 ZŁ
    Bestseller
    NOWOŚĆ
  • Ochronny olejek do ust SPF 50

    Ochronny olejek do ust SPF 50

    Nabłyszczenie i ochrona Twoich ust

    OD 25,49 ZŁ
    OD 25,49 ZŁ
    Bestseller
  • Kojące serum do twarzy z witaminą C

    Kojące serum do twarzy z witaminą C

    Odżywia, wygładza i wyrównuje koloryt

    OD 67,99 ZŁ 0,00 ZŁ
    OD 67,99 ZŁ 0,00 ZŁ
    Bestseller
    TERAZ -20%
  • Ochronny płyn do higieny intymnej

    Ochronny płyn do higieny intymnej

    Ulga w nawracających infekcjach intymnych

    OD 25,49 ZŁ
    OD 25,49 ZŁ
    Bestseller
  • Zestaw: kuracja złuszczająca i serum

    Zestaw: kuracja złuszczająca i serum

    Redukuje krostki i koi cerę

    OD 161,49 ZŁ
    OD 161,49 ZŁ
    Bestseller
    Taniej w zestawie
  • Zestaw: 4 kroki w pielęgnacji cery

    Zestaw: 4 kroki w pielęgnacji cery

    Dla czystej, nawilżonej, ukojonej skóry bez krostek

    OD 271,99 ZŁ
    OD 271,99 ZŁ
    Bestseller
    Bezpieczny w ciąży
    Taniej w zestawie
  • Nawilżający żel do mycia twarzy i okolic oczu

    Nawilżający żel do mycia twarzy i okolic oczu

    Delikatny, oczyszcza bez uczucia ściągnięcia

    OD 42,49 ZŁ
    OD 42,49 ZŁ
    Bestseller
  • Wkładki higieniczne

    Wkładki higieniczne

    100% bawełny organicznej, 20 lub 40 szt. w opakowaniu

    OD 15,72 ZŁ
    OD 15,72 ZŁ
    Bestseller
  • Zestaw: olejek intymny i żel intymny

    Zestaw: olejek intymny i żel intymny

    Absolutne hity, łagodzą suchość, krostki, podrażnienia

    OD 67,99 ZŁ
    OD 67,99 ZŁ
    Bestseller
    Taniej w zestawie
Zobacz produkty