Sprawdzone źródło

Nasze standardy sprawdzania źródeł

You KNOW to tylko rzetelne informacje oraz aktualne i wiarygodne źródła. Teksty oznaczone jako „SPRAWDZONE ŹRÓDŁO” zostały zweryfikowane przez ekspertkę_a – dzięki temu masz pewność, że czytasz najwyższej jakości treści.

You KNOW

O włos od choroby! Hirsutyzm

Aktualizacja: 4min.

Włosek tu, włosek tam. Kto by się przejmował? Są jednak sytuacje, w których nadmierne owłosienie potrafi uprzykrzyć życie. Hirsutyzm – bo o nim mowa – dotyczy od około 5 do 10% populacji kobiet. Czym jest? Jak się go rozpoznaje i leczy?

Zweryfikowane przez:

Lek. Małgorzata Siemion

Lekarka w trakcie specjalizacji z ginekologii i położnictwa. Szkoli się również w dziedzinie uroginekologii oraz nieustannie poszerza wiedzę z ultrasonografii płodu czy patologii ciąży.

Hirsutyzm – co to?

Hirsutyzm to nadmierne owłosienie u kobiet, występujące w okolicach androgenozależnych. Prostszymi słowami opisuje się je jako „owłosienie typu męskiego” (choć to oczywiście dość stereotypowe ujęcie). Częściej dotyczy osób otyłych.

Czy jest niebezpieczne? Przeważnie nie – rzadko stanowi objaw poważnej choroby, takiej jak nowotwory hormonalnie czynne (nowotwory jajnika, rak nerki czy rak tarczycy).

Czy jest niepokojące? Tak. To problem endokrynologiczny, trudny do opanowania.

Lokalizacja niepożądanych włosków

Hirsutyzm przybiera różne formy. Może być nim nadmierne owłosienie twarzy (broda lub wąsy), mogą to być włosy na klatce piersiowej, sutkach, po wewnętrznej stronie ud, a także nadmierne owłosienie brzucha, pleców czy okolic sromu.

Co ciekawe, w hirsutyzmie występuje również łysienie typu męskiego: w okolicy skroni (popularne zakola) oraz na czubku głowy. Jak podają źródła, osoby z hirsutyzmem zmagają się ze zmianami skórnymi z nasilonym łojotokiem, trądzikiem na twarzy i plecach, zaburzeniami miesiączkowania, otyłością, niepłodnością oraz zaburzeniami nastroju (na przykład stanami depresyjnymi).

Przyczyny hirsutyzmu

Hirsutyzm to najczęściej jeden z objawów zaburzeń hormonalnych organizmu (podwyższony poziom „męskich” hormonów płciowych), kojarzony z zespołem policystycznych jajników (PCOS).

Istnieją sytuacje, w których badania potwierdzają prawidłowy poziom androgenów i nie udaje się ustalić przyczyny hirsutyzmu – to tak zwany hirsutyzm idiopatyczny.

W niewielkiej liczbie przypadków hirsutyzm wynika z poważnej choroby nadnerczy lub jajników. Zdarza się też, że jest to defekt estetyczny zapisany w genach lub efekt uboczny przyjmowania niektórych leków. Nadmierne owłosienie powodują również kortykosteroidy oraz androgeny (używane jako środek zwiększający przyrost masy mięśniowej).

Hirsutyzm a hormony

Na nadmierne owłosienie cierpią często osoby w ciąży (gdy gospodarka hormonalna jest zmieniona) oraz kobiety w okresie menopauzy (gdy jajniki przestają produkować estrogeny i progesteron).

Jeśli pojawiają się uderzenia gorąca, wahania ciśnienia, kołatanie serca, bóle głowy, szybkie męczenie się czy osteoporoza, należy rozważyć konsultację z ginekologiem_ożką – możliwe, że potrzebne będzie rozpoczęcie hormonalnej terapii menopauzalnej.

Hirsutyzm – rozpoznanie

Do postawienia diagnozy – a ściślej mówiąc, do oceny owłosienia – służy półilościowa skala punktowa Ferrimana-Gallwaya. Ocena nasilenia hirsutyzmu przy wykorzystaniu tej skali ma charakter subiektywny, dlatego w procesie diagnostycznym istotny jest dokładnie zebrany wywiad, a także dokładnie przeprowadzone badanie przedmiotowe, uzupełnione diagnostyką laboratoryjną i obrazową.

Jeżeli chodzi o diagnostykę laboratoryjną, polega ona na oznaczeniu stężenia hormonów (między innymi testosteronu) we krwi.

W przypadku zwiększonego poziomu androgenów lekarz_rka może zalecić wykonanie dodatkowych badań obrazowych (USG, tomografia komputerowa), sprawdzających jajniki i nadnercza pod kątem obecności guzów lub torbieli.

W niektórych przypadkach powyższe działania nie wystarczają do postawienia diagnozy. W takiej sytuacji pomocne może być wykonanie szeregu testów hormonalnych – tu niezbędna jest konsultacja z endokrynologiem_ożką.

Leczenie hirsutyzmu

Leczenie hirsutyzmu zawsze dostosowuje się zależnie od jego przyczyny. Musi ono uwzględniać nie tylko złagodzenie hirsutyzmu, ale także leczenie podstawowej etiologii i wszelkich powiązań metabolicznych.

Leczenie hirsutyzmu spowodowanego zaburzeniem czynnościowym ma charakter przewlekły i obejmuje interwencje zarówno kosmetyczne, jak i farmakologiczne. W przypadku zaburzeń niefunkcjonalnych koncentruje się na rozwiązaniu podstawowej etiologii, ponieważ hirsutyzm zwykle reaguje na eliminację źródła nadmiaru androgenów.

W przypadku guzów jajnika czy nadnercza terapię stanowi leczenie operacyjne. Wrodzony przerost nadnerczy wymaga podania glikokortykosteroidów.

Hirsutyzm występujący na skutek zażywania leków powinien być na bieżąco konsultowany z lekarzem_rką pod kątem zmiany czy ewentualnego odstawienia środków.

Faktycznie w leczeniu hirsutyzmu ważne jest stosowanie leków przeciwandrogenowych przy jednoczesnym mechanicznym usuwaniu owłosienia. Stosuje się doustne środki antykoncepcyjne, ketokonazol, spironolakton, glikokortykosteroidy, finasteryd, flutamid, nilutamid, analogi GnRH. Dopuszczalne są też leki w kremie, działające bezpośrednio w miejscach zwiększonego owłosienia. Na efekty trzeba niestety poczekać nawet kilka miesięcy.

W przypadku hirsutyzmu depilacja nie starcza na długo. Kłopotliwe włosy są zazwyczaj grube i ciemne. Aby poradzić sobie z problemem i usunąć je na stałe, stosuje się zabiegi kosmetyczne: elektrolizę (zabieg bolesny, polegający na zniszczeniu mieszków włosowych za pomocą niskonapięciowego prądu) i wielokrotnie powtarzaną laseroteapię (laserowe niszczenie mieszków włosowych).

Co ważne, żadne z powyższych działań nie będzie efektywne długofalowo, jeśli nie zadbamy o unormowanie gospodarki hormonalnej – dlatego tak istotne jest, by hirsutyzm został prawidłowo rozpoznany, a specjalista_tka całościowo zajął_zajęła się problemem, dobierając kompleksowe leczenie.

Wyjątkiem może być hirsutyzm idiopatyczny (w którym poziom androgenów pozostaje w normie) lub hirsutyzm uwarunkowany genetycznie. W tych przypadkach ratunek stanowi jedynie regularne usuwanie owłosienia lub zaakceptowanie go jako części siebie (tu również pomocna może okazać się terapia).

Niektóre źródła podają stosowanie ziół obniżających stężenie „męskich” hormonów płciowych (mięta, majeranek, koper włoski, pluskwica groniasta, lukrecja, niepokalanek) jako sposób na naturalne leczenie hirsutyzmu. Na pewno można się tym wspomagać, ale tylko pod czujnym okiem lekarza_rki, ponieważ niektóre zioła wpływają na działanie leków, a nawet je hamują.

Co robić, gdy zauważysz objawy?

Hirsutyzm powoduje dyskomfort niezależnie od wieku, dlatego osoby, które zauważają anomalie w owłosieniu na swoim ciele, szukają ratunku u lekarza_rki pierwszego kontaktu lub dermatologa_ożki. Specjalista_tka po zebraniu wywiadu oraz badaniu wstępnym może pokierować pacjentkę do endokrynologa_ożki, który_a zajmie się problemem z perspektywy gospodarki hormonalnej.

Zgodnie z informacjami z portalu dla pacjentów mp.pl „szczególnie pilnej diagnostyki wymagają pacjentki, u których objawy hirsutyzmu pojawiły się nagle po okresie dojrzewania (młode dorosłe kobiety), ponieważ budzi to podejrzenie guza wirylizującego”. Zatem nie ma na co czekać!

Jak w przypadku podejrzenia hirsutyzmu przygotować się do rozmowy z lekarzem_rką?

Spróbuj przypomnieć sobie, od jak dawna mierzysz się z problemem nadmiernego owłosienia, a także:

  • Jakie części ciała są pokryte największą ilością włosów?
  • Czy występują jakiekolwiek zaburzenia miesiączkowania?
  • Czy nastąpił wzrost masy ciała? Jeśli tak – kiedy?
  • Czy zaobserwowałaś zmiany skórne (trądzik)?
  • Czy zmieniła Ci się barwa głosu?
  • Czy stosujesz jakieś leki na stałe? Jeśli tak – jakie?
  • Czy w Twojej rodzinie był przypadek hirsutyzmu?
  • Czy planujesz ciążę w najbliższym czasie?

WAŻNE!

Usuwanie włosów przed wizytą lekarską to zły pomysł – to ważne, by lekarz_rka zobaczył_a je „w pełnej krasie”.

Czy hirsutyzm jest uleczalny?

To również zależy od jego przyczyny. W przypadku guza nadnerczy lub jajnika usunięcie chirurgiczne jest skutecznym i trwałym rozwiązaniem problemu. W hirsutyzmie związanym ze stosowaniem niektórych leków po ich odstawieniu objawy hirsutyzmu też ustępują.

Inaczej rzecz się ma w przypadku wrodzonego przerostu nadnerczy, którego leczenie ma przewlekły charakter oraz wymaga stałego stosowania substytucji hormonalnej.

Hirsutyzm – jak go uniknąć?

Niestety na razie nie istnieje sposób na to, by zapobiec wystąpieniu hirsutyzmu. Natomiast w przypadku pacjentek zmagających się z zespołem policystycznych jajników dobrym sposobem na zmniejszenie owłosienia jest kontrola masy ciała (w celu uniknięcia otyłości).

Pokaż Ukryj źródła źródeł

Data dodania: 14/08/2022

Data aktualizacji: 14/08/2022

Autor_ka:

Paulina Pomaska

Psycholożka, redaktorka tekstów w serwisie You KNOW, autorka książki „Witaj w klubie”.

Weryfikacja merytoryczna:

Małgorzata Siemion

Ginekolożka

Lekarka w trakcie specjalizacji z ginekologii i położnictwa. Szkoli się również w dziedzinie uroginekologii oraz nieustannie poszerza wiedzę z ultrasonografii płodu czy patologii ciąży.

Bestsellery

Oto nasze bestsellery, które pokochały już tysiące klientek_ów. Wypróbuj pielęgnujący olejek intymny albo naturalny żel intymny na bazie wody dla superpoślizgu. Buszuj i zakochuj się!

Zobacz produkty
  • Kuracja złuszczająca do twarzy i ciała
    Kuracja złuszczająca do twarzy i ciała
    4.5 (994 opinie)

    Formuła na krostki, efekty nawet po 1 dniu!

    OD 67,99 ZŁ
    OD 67,99 ZŁ
    Bestseller
  • Serum na wrastające włoski
    Serum na wrastające włoski
    4.4 (196 opinii)

    Ulga od wrastających włosków w formie roll-on

    OD 48,44 ZŁ
    OD 48,44 ZŁ
    Bestseller
    Dermo
  • Zestaw do golenia: krem, peeling i olejek intymny
    Zestaw do golenia: krem, peeling i olejek intymny
    4.8 (2599 opinii)

    3 kroki do gładkiej i odżywionej skóry

    OD 125,79 ZŁ
    OD 125,79 ZŁ
    Bestseller
    Taniej w zestawie
  • Delikatny dezodorant pod pachy i biust
    Delikatny dezodorant pod pachy i biust
    4.4 (1775 opinii)

    Dla wrażliwej skóry, 0% alkoholu, aluminium i sody oczyszczonej

    OD 38,24 ZŁ
    OD 38,24 ZŁ
    Bestseller
  • Olejek intymny
    Olejek intymny
    4.8 (2599 opinii)

    Koi podrażnienia, zapobiega krostkom

    OD 42,49 ZŁ 0,00 ZŁ
    OD 42,49 ZŁ 0,00 ZŁ
    100 ml -15%
    Bestseller
  • Pielęgnujący róż do policzków
    Pielęgnujący róż do policzków
    4.7 (129 opinii)

    Blend makijażu z pielęgnacją

    OD 42,49 ZŁ
    OD 42,49 ZŁ
    -25% z kodem: BLASK25
    Bestseller
    Nowe kolory
  • Zestaw Kompleksowa rutyna golenia ciała: maszynka, dwie główki i bestsellery
    Zestaw Kompleksowa rutyna golenia ciała: maszynka, dwie główki i bestsellery
    4.5 (161 opinii)

    Idealna gładkość w dopasowanej subskrypcji

    OD 161,49 ZŁ
    OD 161,49 ZŁ
    Bestseller
    Taniej w zestawie
  • Regenerujące serum na podrażnienia
    Regenerujące serum na podrażnienia
    4.7 (125 opinii)

    Kojąca ulga po goleniu (i nie tylko) w formie roll-on

    OD 59,49 ZŁ
    OD 59,49 ZŁ
    Bestseller
    Dermo
  • Olejek do ust z efektem glow
    Olejek do ust z efektem glow
    4.6 (1005 opinii)

    Nieklejąca formuła o zapachu toffi

    OD 21,24 ZŁ
    OD 21,24 ZŁ
    -25% z kodem: BLASK25
    Bestseller
  • Podpaski z bawełny organicznej
    Podpaski z bawełny organicznej
    4.8 (1639 opinii)

    100% bawełny organicznej, w wersji na dzień lub na noc

    OD 16,14 ZŁ
    OD 16,14 ZŁ
    Bestseller
  • Łagodzący płyn do higieny intymnej
    Łagodzący płyn do higieny intymnej
    4.9 (2277 opinii)

    Skutecznie myje, koi i reguluje poziom pH

    OD 18,69 ZŁ
    OD 18,69 ZŁ
    Bestseller
  • Chusteczki do higieny intymnej
    Chusteczki do higieny intymnej
    4.9 (793 opinie)

    Delikatne, spłukiwalne, z kojącym pantenolem

    OD 11,89 ZŁ
    OD 11,89 ZŁ
    Bestseller
  • Krem do golenia
    Krem do golenia
    4.8 (419 opinii)

    Łagodzi podrażnienia, daje superpoślizg

    OD 42,49 ZŁ
    OD 42,49 ZŁ
    Bestseller
  • Zestaw: żel do mycia twarzy i krem do twarzy
    Zestaw: żel do mycia twarzy i krem do twarzy
    4.7 (1162 opinie)

    Delikatne oczyszczenie i bogate nawilżenie

    OD 127,49 ZŁ
    OD 127,49 ZŁ
    Bestseller
    Taniej w zestawie
  • Tampony
    Tampony
    4.8 (843 opinie)

    100% bawełny organicznej w wersji mini, regular lub super

    OD 16,99 ZŁ
    OD 16,99 ZŁ
    Bestseller
  • Żel intymny
    Żel intymny
    4.8 (603 opinie)

    Bogate nawilżenie, większa frajda z seksu

    OD 33,99 ZŁ
    OD 33,99 ZŁ
    Bestseller
  • Peeling do okolic intymnych
    Peeling do okolic intymnych
    4.8 (308 opinii)

    Powiedz „pa, pa” czerwonym krostkom

    OD 43,34 ZŁ 0,00 ZŁ
    OD 43,34 ZŁ 0,00 ZŁ
    -15%
    Bestseller
  • Zestaw: krem do golenia i peeling do okolic intymnych
    Zestaw: krem do golenia i peeling do okolic intymnych
    4.8 (224 opinie)

    Wegańskie formuły na wrastające włoski, podrażnienia i krostki

    OD 83,29 ZŁ
    OD 83,29 ZŁ
    Bestseller
    Taniej w zestawie
  • Nabłyszczający olejek do ust w wersji limitowanej
    Nabłyszczający olejek do ust w wersji limitowanej
    4.4 (129 opinii)

    Blask w 4 słodkich wariantach zapachowych

    OD 21,24 ZŁ
    OD 21,24 ZŁ
    -25% z kodem: BLASK25
    Bestseller
  • Ochronny olejek do ust SPF 50
    Ochronny olejek do ust SPF 50
    4.6 (125 opinii)

    Nabłyszczenie i ochrona Twoich ust

    OD 25,49 ZŁ
    OD 25,49 ZŁ
    -25% z kodem: BLASK25
    Bestseller
  • Kojące serum do twarzy z witaminą C
    Kojące serum do twarzy z witaminą C
    4.7 (286 opinii)

    Odżywia, wygładza i wyrównuje koloryt

    OD 84,99 ZŁ
    OD 84,99 ZŁ
    Bestseller
  • Ochronny płyn do higieny intymnej
    Ochronny płyn do higieny intymnej
    4.9 (140 opinii)

    Ulga w nawracających infekcjach intymnych

    OD 21,24 ZŁ
    OD 21,24 ZŁ
    Bestseller
  • Zestaw: kuracja złuszczająca i serum
    Zestaw: kuracja złuszczająca i serum
    4.6 (49 opinii)

    Redukuje krostki i koi cerę

    OD 161,49 ZŁ
    OD 161,49 ZŁ
    Bestseller
    Taniej w zestawie
  • Zestaw: 4 kroki w pielęgnacji cery
    Zestaw: 4 kroki w pielęgnacji cery
    4.7 (1162 opinie)

    Dla czystej, nawilżonej, ukojonej skóry bez krostek

    OD 271,99 ZŁ
    OD 271,99 ZŁ
    Bestseller
    Bezpieczny w ciąży
    Taniej w zestawie
  • Nawilżający żel do mycia twarzy i okolic oczu
    Nawilżający żel do mycia twarzy i okolic oczu
    4.7 (1162 opinie)

    Delikatny, oczyszcza bez uczucia ściągnięcia

    OD 42,49 ZŁ
    OD 42,49 ZŁ
    Bestseller
  • Wkładki higieniczne
    Wkładki higieniczne
    4.6 (1038 opinii)

    100% bawełny organicznej, 20 lub 40 szt. w opakowaniu

    OD 16,14 ZŁ
    OD 16,14 ZŁ
    Bestseller
  • Zestaw: olejek intymny i żel intymny
    Zestaw: olejek intymny i żel intymny
    4.8 (2599 opinii)

    Absolutne hity, łagodzą suchość, krostki, podrażnienia

    OD 67,99 ZŁ
    OD 67,99 ZŁ
    Bestseller
    Taniej w zestawie
Zobacz produkty