Czym się różni krwawienie z odstawienia od miesiączki?

Być może obfite i bolesne miesiączki stanowiły dla Ciebie jeden z powodów do rozpoczęcia stosowania antykoncepcji hormonalnej i chociaż bierzesz pigułki regularnie, a bóle menstruacyjne ustąpiły, to jednak… krwawisz po przyjęciu każdego blistra. Dlaczego tak się dzieje? Czym dokładnie jest krwawienie z odstawienia? 

Aby to dobrze zrozumieć, na początek rzućmy okiem na owulację!

Brak okresu przy tabletkach antykoncepcyjnych – przyczyny

To proste – brak owulacji. O owulacji pisaliśmy szczegółowo już tutaj: „Jej wysokość Owulacja”.

Ode mnie tylko krótkie przypomnienie: cykl miesiączkowy powtarza się w różnych odstępach – zazwyczaj od 21 do 35 dni, a średnio co 28. W każdym cyklu następuje proces jajeczkowania, inaczej zwany owulacją – wtedy, najczęściej pomiędzy 13. a 16. dniem, dojrzewa oraz pęka pęcherzyk jajnikowy (tak zwany pęcherzyk Graafa). I co wtedy? Jajo! ;)

Bo to właśnie ono zostaje uwolnione z pęcherzyka i wyrusza w podróż do jajowodu. Tam może dojść do zapłodnienia jaja w wyniku kontaktu z plemnikiem… i to wszystko ma szansę wydarzyć się co miesiąc – chyba że regularnie bierzesz tabletki antykoncepcyjne.

Poza zmianą lepkości śluzu szyjkowego tabletki antykoncepcyjne mają za zadanie blokować owulację – obniżają więc poziom hormonów, zatrzymując standardowy przebieg procesu jajeczkowania. Dzięki działaniu pigułek, przyjmowanych zgodnie z zaleceniami (!), nie masz owulacji i dni płodnych. A skoro nie następuje owulacja, to nie pojawia się również miesiączka. Brak okresu przy tabletkach jest normalnym i pożądanym zjawiskiem.

Zachęcamy też do lektury artykułu „Żel intymny a tabletki antykoncepcyjne – czy ze sobą kolidują?”.

Skąd się bierze krwawienie podczas brania tabletek antykoncepcyjnych?

Krwawienie w trakcie brania tabletek antykoncepcyjnych to tak zwane krwawienie z odstawienia, które nie jest miesiączką. Może ją jednak przypominać kolorem oraz częstotliwością występowania. Co najlepsze, w porównaniu do okresu krwawieniu z odstawienia nie powinny towarzyszyć prawie żadne dolegliwości bólowe. Dzięki temu możesz zapomnieć na jakiś czas o termoforze i środkach przeciwbólowych!

Kiedy występuje krwawienie z odstawienia?

Krwawienie z odstawienia następuje po przyjęciu wszystkich aktywnych pigułek hormonalnych – w czasie przerwy między blistrami lub w trakcie brania tabletek placebo.

Jeśli stosujesz klasyczne tabletki dwuskładnikowe (czyli takie z syntetycznym estrogenem i gestagenem), to po przyjęciu 21 pigułek albo robisz sobie tygodniową przerwę, albo bierzesz 7 tabletek placebo. Sytuacja wygląda podobnie w przypadku stosowania tabletek w wariancie 24 + 4 (zmienia się tylko długość przerwy lub czas przyjmowania placebo).

Po wzięciu wszystkich czynnych tabletek z blistra, niezależnie od ich liczby, pojawia się krwawienie z odstawienia. To całkiem normalne zjawisko, które jest skutkiem obniżenia poziomu hormonów w organizmie. Zazwyczaj im dłużej przyjmujesz tabletki, tym regularniejsze staje się krwawienie z odstawienia.

A co z osobami, które przyjmują tabletki w schemacie ciągłym?

Część z nich będzie dobrze tolerować taki schemat. Organizm potrafi jednak różnie reagować na brak przerw – w związku z tym u niektórych osób wystąpią niewielkie plamienia przez kilka dni w miesiącu. Z perspektywy medycznej taka sytuacja nie stanowi jednak niebezpieczeństwa dla zdrowia, może być za to źródłem dyskomfortu.

Ile trwa krwawienie z odstawienia?

Zapewne zastanawia Cię, jak długo może Ci towarzyszyć krwawienie z odstawienia i czy będzie występować po każdym przyjętym blistrze tabletek aktywnych.

Z reguły krwawienie z odstawienia trwa około 3 lub 4 dni i ma miejsce podczas każdej przerwy pomiędzy blistrami tabletek antykoncepcyjnych. Początkowo jednak (przy około 3 pierwszych opakowaniach pigułek) krwawienie z odstawienia może być nieregularne. Nie przejmuj się tym – po prostu daj swojemu organizmowi czas na przywyknięcie do nowej sytuacji, jaką jest dla niego antykoncepcja hormonalna.

Jak wygląda krwawienie z odstawienia?

Może mieć różne formy. Czasem pojawia się w postaci zaledwie delikatnego plamienia (i dzięki temu możesz zamienić podpaski, kubeczek lub tampony na cienkie wkładki). Skąpe krwawienie z odstawienia jest jak najbardziej w porządku – świadczy o tym, że stosowanie tabletek antykoncepcyjnych przebiega w sposób prawidłowy. Powodem do niepokoju może być za to bardzo długie i obfite krwawienie z odstawienia, występujące po kilku (od około 4 do 6) miesiącach regularnego przyjmowania pigułek.

Taką dolegliwość skonsultuj z ginekologiem_ożką. Dzięki temu wykluczysz ewentualne schorzenia układu rodnego i sprawdzisz, czy duża utrata krwi nie doprowadziła do anemii.

Krwawienie z odstawienia nie wystąpiło. I co teraz?

Co zrobić w sytuacji, kiedy krwawienie z odstawienia w ogóle się nie pojawiło? Bez paniki, tak się czasem zdarza. Przyjmowane przez Ciebie tabletki antykoncepcyjne wpływają na przyrost błony śluzowej. Może się okazać, że do krwawienia z odstawienia nie doszło z powodu zbyt małej ilości błony do złuszczenia. Pamiętaj również, że jeżeli stosujesz tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe (tak zwane pigułki „mini”, zawierające wyłącznie gestagen), to krwawienie z odstawienia nie będzie występować praktycznie wcale.

Inną możliwością, dlaczego krwawienie z odstawienia się nie pojawiło, jest zbyt wysoki poziom hormonów, utrzymujący się podczas przerwy w przyjmowaniu tabletek aktywnych. Kolejna opcja to ewentualny problem ze skutecznością antykoncepcji (na przykład jeśli zdarzyło Ci się pominąć jedną z tabletek, wymiotowałaś_eś lub miałaś_eś biegunkę). Zanim jednak zaczniesz się niepotrzebnie stresować, zapisz się na wizytę do ginekologa_ożki. 

Pamiętaj, że pigułki przyjmowane zgodnie z zaleceniami są jedną z najskuteczniejszych metod antykoncepcji! 

O wszystkich metodach antykoncepcji przeczytasz w naszym artykule tutaj.

Kiedy powraca miesiączka po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych?

Najczęściej następuje to w kolejnym cyklu, sporadycznie dopiero po kilku miesiącach.

Kiedy bierzesz tabletki antykoncepcyjne, Twój organizm przyzwyczaja się do przyjmowania określonych ilości hormonów. W momencie, gdy zakończysz stosowanie pigułek, będziesz potrzebować trochę czasu na przywrócenie swoich procesów biologicznych do dawnego stanu.

Po przyjęciu ostatniego opakowania tabletek najpierw klasycznie wystąpi krwawienie z odstawienia. Miesiączka najprawdopodobniej powróci w kolejnym cyklu, jednak czasem nie nadejdzie tak szybko.

Sporadycznie brak okresu po odstawieniu tabletek będzie się utrzymywać nawet przez 3 miesiące, a w jeszcze rzadszych przypadkach – 6 miesięcy. Wraz z miesiączką powrócą też charakterystyczne symptomy menstruacyjne – i po tym najłatwiej poznasz, że „to już”. Okres będzie także obfitszy niż krwawienie z odstawienia. Miej zatem w pogotowiu paczkę ulubionych tamponów, podpasek albo kubeczek menstruacyjny ;)

A jeśli okres nie powróci w ciągu maksymalnie 6 miesięcy, koniecznie skonsultuj się z lekarzem_rką!

Breakthrough bleeding on the pill, „Know Your Contraceptives”, https://www.knowyourcontraceptives.ie/patient-breakthrough-bleeding-on-the-pill/ [dostęp z dn. 21.03.2022].
Fizjologia cyklu miesiączkowego, Klinika Endokrynologii Ginekologicznej WUM, https://endogin.wum.edu.pl/sites/endogin.wum.edu.pl/files/fizjologia_cyklu_miesiaczkowego._hormony_traktu_plciowego._diagnostyka_endokrynologiczna.pdf [dostęp z dn. 21.03.2022].
N. Mendoza, P. Lobo, R. Lertxundi et al., Extended regimens of combined hormonal contraception to reduce symptoms related to withdrawal bleeding and the hormone-free interval: A systematic review of randomised and observational studies, „The European Journal of Contraception and Reproductive Health Care” 2014, vol. 19, p. 321-339, https://www.researchgate.net/profile/Esteban-Gonzalez-33/publication/263476908_Extended_regimens_of_combined_hormonal_contraception_to_reduce_symptoms_related_to_withdrawal_bleeding_and_the_hormone-free_interval_A_systematic_review_of_randomised_and_observational_studies/links/54dcf0a90cf282895a3b3592/Extended-regimens-of-combined-hormonal-contraception-to-reduce-symptoms-related-to-withdrawal-bleeding-and-the-hormone-free-interval-A-systematic-review-of-randomised-and-observational-studies.pdf [dostęp z dn. 21.03.2022].
A. Michajlik, W. Ramotowski, Anatomia i fizjologia człowieka, Warszawa 2015.
L. Miller, J.P Hughes, Continuous combination oral contraceptive pills to eliminate withdrawal bleeding: a randomized trial, „Obstetrics & Gynecology” 2003, vol. 101, i. 4, p. 653-661, https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0029784403000140 [dostęp z dn. 21.03.2022].
Oral contraceptives – skipping periods when taking the Pill, „The Royal Children’s Hospital Melbourne”, https://www.rch.org.au/kidsinfo/fact_sheets/Oral_contraceptives_skipping_periods_when_taking_the_Pill/ [dostęp z dn. 21.03.2022].