Kolor krwi menstruacyjnej – co mówi Ci Twoje ciało?

To, że nie jest niebieska, wszyscy już wiemy :) Większości kojarzy się ze wstydem (a wstyd może być toksyczny, o czym możesz poczytać tu) dlaczego i niekończącą się obawą przed przeciekaniem, dlatego wiele osób z premedytacją rezygnuje w „te dni” z aktywności fizycznej. W wielu kulturach świata miesiączka jest czymś haniebnym i menstruujące osoby są wyłączane w dni krwawienia z uczestnictwa w celebracjach czy spotkaniach religijnych. W krajach słabiej rozwiniętych gospodarczo (takich jak np. Indie) problematyczny jest również temat dostępu do środków ochrony i higieny intymnej, co z kolei jest katalizatorem problemów społecznych i edukacyjnych.

Z czego składa się płyn menstruacyjny?

W trakcie cyklu menstruacyjnego endometrium dobudowuje dodatkowe warstwy, aby przyjąć i umożliwić zagnieżdżenie zapłodnionej komórki jajowej. Jeśli nie dojdzie do zapłodnienia – górne warstwy błony macicy złuszczają się, w efekcie powodując krwawienie z pochwy.

Wydzielina menstruacyjna składa się nie tylko z krwi. Kiedy endometrium ulega pogrubieniu, gromadzi w sobie substancje odżywcze. Krew menstruacyjna jest tylko elementem płynu miesiączkowego – składa się on również z komórek błony śluzowej macicy oraz komórek nabłonka pochwy.

Ile krwi traci się podczas miesiączki?

W internecie można znaleźć przeróżne informacje na ten temat – nie wszystkie są jednak do końca słuszne. Dlatego napisaliśmy artykuł o tym ile mililitrów krwi tracimy podczas okresu.

Wiemy już, że krew menstruacyjna jest tylko składnikiem płynu miesiączkowego, dlatego ważne jest, co konkretnie chcemy oszacować. Przyjmuje się, że normą na jedną miesiączkę jest 100 ml płynu menstruacyjnego, zawierającego około 30 do 50 ml krwi. Niektóre menstruujące osoby mają jednak bardziej obfite krwawienie, innym razem z kolei okres może być wyjątkowo skąpy. Nie ma więc jednej, uniwersalnej reguły i coś, co dla niektórych osób jest standardem, dla innych niekiedy oznacza toczącą się w organizmie anomalię bądź infekcję – dlatego warto jest słuchać swojego ciała!

Najlepszym sposobem na samodzielne zmierzenie obfitości okresu jest używanie kubeczka menstruacyjnego. Znacznie łatwiej jest wówczas obliczyć jak wiele płynu miesiączkowego faktycznie wydalamy, niż na przykład próbując to oszacować używając podpasek.

Kolor krwi podczas okresu – co oznacza?

Kolor krwi miesiączkowej to bardzo ważny czynnik przy określaniu stanu zdrowia menstruujących osób. 

Jakie informacje niesie ze sobą kolor krwi miesiączkowej?

• Pomarańczowy - bez nerwów! Krew miesza się ze śluzem szyjki macicy, przez co wydzielina z pochwy ma niekiedy jasnopomarańczowe zabarwienie. Jeśli pojawia się ono w terminie planowanej miesiączki, wówczas istnieje prawdopodobieństwo implantacji zarodka i może to być symptom wczesnej ciąży.
• Różowy - krew w tym kolorze zazwyczaj wskazuje na skąpą miesiączkę, jednak jasna krew może także świadczyć o niskim poziomie estrogenu. Powody tego stanu mogą być różne: zła dieta, zespół policystycznych jajników czy też początek menopauzy. Ludzie, którzy prowadzą bardzo aktywny tryb życia, również mogą zaobserwować jasnoróżowe krwawienie, ponieważ intensywne ćwiczenia fizyczne (i towarzysząca im utrata tkanki tłuszczowej) mogą obniżać poziom tego hormonu w organizmie.
• Jasnoczerwony - u większości osób krew miesiączkowa w pierwszych dniach menstruacji przybiera właśnie taką barwę, ponieważ szybko wypływa z dróg rodnych. Jasnoczerwone krwawienie zazwyczaj jest oznaką prawidłowego funkcjonowania organizmu.
• Brązowy - brązowe plamienie również może pojawić się w początkowej fazie krwawienia (a więc w pierwszych dniach okresu), a także przy jego końcu, ponieważ krew płynie wolniej i zalega w drogach rodnych.
• Czarny - ciemnobrązowa wydzielina lub czarny kolor krwi menstruacyjnej nie musi oznaczać choroby lub problemów hormonalnych. Często jest to po prostu krew, która bardzo długo zalegała w macicy. Poza tym zdarza się, że krwawienie w tym kolorze świadczy o zbyt wysokim poziomie estrogenu, które należy skonsultować z lekarzem, ponieważ może prowadzić do dalszych problemów ze zdrowiem.
• Szary - krwawienie w tym kolorze warto skonsultować z lekarzem jak najszybciej. Krew tego koloru może być oznaką zakażenia bakteryjnego, ale w niektórych przypadkach także świadczyć o poronieniu (w tym przypadku ważna jest także intensywność krwawienia).

Warto pamiętać, że kolor krwi miesiączkowej może zmieniać się w trakcie cyklu. Te zmiany są normalne i w większości przypadków nie wymagają ingerencji lekarza. Jeśli jednak kolor krwi menstruacyjnej wzbudza Twój niepokój i miesiączka przebiega inaczej niż zwykle, możesz rozważyć wykonanie badań i skonsultowanie tego ze specjalistą.

Zajrzyj też do artykułu „Czym się różni krwawienie z odstawienia od miesiączki?”.

Czy krew miesiączkowa ma zapach?

Niezwykle ważna jest odpowiednia higiena podczas miesiączki. To dzięki niej ewentualny zapach krwi podczas okresu jest niewyczuwalny dla naszego otoczenia. Warto więc kontrolować nie tylko kolor, ale i zapach krwi menstruacyjnej, ponieważ on także może być sygnałem świadczącym na przykład o toczącej się infekcji intymnej. Płyn miesiączkowy przy zdrowym organizmie może mieć lekko metaliczny zapach krwi, co jest zupełnie normalne – wynika to z zawartego w jej składzie żelaza. Każdy inny nieprzyjemny zapach może świadczyć o infekcji bądź być skutkiem niewłaściwej higieny intymnej.

• Zgniły zapach - może pojawić się, jeśli za długo nosisz tę samą podpaskę lub tampon wewnątrz waginy. Należy wówczas jak najszybciej usunąć produkt z ciała, uprzednio przemywając okolice intymne delikatnym płynem.

Bezpieczne zarówno dla Ciebie, jak i środowiska - właśnie takie produkty znajdziesz w ofercie Your KAYA. Wśród nich jest płyn, którego głównymi składnikami są aloes, alantoina i kwas mlekowy - niezbędny do utrzymania właściwego pH pochwy. Daj mu szansę – a on odpłaci Ci się najwyższą formą czułości i ochrony, nie tylko podczas menstruacji.

• Rybny zapach - jeśli zaobserwowałaś_eś go w trakcie krwawienia, warto skonsultować to z lekarzem. Jest to jeden z symptomów infekcji bakteryjnej pochwy (która często pojawia się wraz ze swędzeniem lub podrażnieniami okolic intymnych).
• Słony zapach potu - związany jest zwykle z nieodpowiednią higieną intymną. Warto pamiętać, że wnętrze kanału waginy oczyszcza się samo, utrzymując odpowiednie pH – obowiązkiem jest jednak codzienne mycie sromu i przedsionka pochwy. Uwaga, nie tylko w trakcie okresu! Podczas miesiączki należy wykonywać to zdecydowanie częściej, jednak higiena miejsc intymnych powinna być ważnym punktem każdej łazienkowej rutyny osób posiadających waginę.

Więcej o tym temacie dowiesz się z naszego artykułu: Nieprzyjemny zapach z pochwy – co może oznaczać?

Kiedy należy skonsultować się z lekarzem?

Oprócz wspomnianych wcześniej anomalii związanych z kolorem i zapachem krwi menstruacyjnej, warto zwrócić też uwagę na jej klarowność i fakturę. 

• Jeżeli twoja krew miesiączkowa jest wodnista, a samo krwawienie obfite, w niektórych przypadkach może to wskazywać na anemię. Warto obserwować, czy ten stan utrzyma się również przy kolejnych miesiączkach i skonsultować się z lekarzem w celu określenia ewentualnych niedoborów. Poza tym wodnista krew niekiedy jest symptomem nowotworu jajników lub jajowodów.
• Skrzepy we krwi menstruacyjnej mogą być symptomem m.in. polipu endometrialnego, mięśniaka podśluzówkowego lub śródściennego endometrium; w niektórych przypadkach może to też świadczyć to o niskim poziomie progesteronu i zawyżonym poziomie estrogenu. Zazwyczaj nie są to groźne dla zdrowia zmiany, jednak jeśli w krwi jest duża ilość skrzepów, to warto wykonać specjalistyczne badania.
• Jeśli okres jest śluzowaty i bardziej śliski niż zazwyczaj, nie ma powodów do obaw. Jak już ustaliliśmy, płyn miesiączkowy składa się też ze śluzu produkowanego w macicy. Niektóre kobiety produkują więcej śluzu szyjkowego, inne mniej – nie jest to anomalia ani stan chorobowy.
• Poza tym brak miesiączki lub jej nieregularność, a także wszelkie bolesne dolegliwości, to coś, co zawsze warto skonsultować z ginekologiem.

Nie taka krew straszna, jak ją malują – i to dosłownie! :) Artyści i aktywiści tacy jak Natalia Wieretienow, która maluje obrazy krwią menstruacyjną, chcą zwrócić uwagę na niesłuszną stygmatyzację i towarzyszące krwi menstruacyjnej tabu. Pamiętaj: słuchaj tego, co mówi Twoje ciało, obserwuj je i wyciągaj wnioski. Mamy nadzieję, że nasze małe kompendium wiedzy na temat krwi miesiączkowej pomoże Ci poczuć się pewniej i rozwieje ewentualne wątpliwości przy kolejnej miesiączce.

Yang, H., Zhou, B., Prinz, M., & Siegel, D., Proteomic Analysis of Menstrual Blood. Molecular & Cellular Proteomics, 11(10), 2012, s. 1024-1035.
Matteson, K. A., & Zaluski, K. M., Menstrual Health as a Part of Preventive Health Care. Obstetrics and Gynecology Clinics of North America, 46(3), 2019, 441–453.
https://ponton.org.pl/cialo/miesiaczka/ [dostęp: 24.02.2021]
https://poptown.eu/jak-artystki-i-aktywistki-wykorzystuja-krew-menstruacyjna-w-swoich-dzialaniach/ [dostęp: 25.02.2021]
https://www.healthline.com/health/why-does-my-period-smell#rotten-smell [dostęp: 25.02.2021]