Sprawdzone źródło

Nasze standardy sprawdzania źródeł

You KNOW to tylko rzetelne informacje oraz aktualne i wiarygodne źródła. Teksty oznaczone jako „SPRAWDZONE ŹRÓDŁO” zostały zweryfikowane przez ekspertkę_a – dzięki temu masz pewność, że czytasz najwyższej jakości treści.

You KNOW

Plamienie – mapa (z legendą) Twojego ciała

Aktualizacja: 7min.

Plamy na bieliźnie, ślady na pościeli… a przecież do miesiączki jeszcze daleko… Znacie nas – uwielbiamy tworzyć dla Was mapy, aby sprawniej „porozumiewać się” z własnym ciałem. A plamienie to takie jego zakamuflowane wiadomości. ;)

Zweryfikowane przez:

lek. Karolina Rasoul-Pelińska

Nie każde plamienie powinno być powodem do niepokoju – ale jak rozróżnić potencjalne zagrożenie od chwilowego i niegroźnego zachwiania równowagi?

Przygotowaliśmy dla Was kompendium wiedzy na temat plamienia.
Doskonale wiemy, jak łatwo pogubić się we wszystkich meandrach funkcjonowania organizmu i niekiedy przeoczyć znaki, jakie nam daje. Możecie na nas liczyć – pamiętajcie jednak, że w przypadku niepokojącego Was plamienia niezbędna może być konsultacja merytoryczna i spotkanie z lekarzem, który po wstępnej analizie Waszych objawów dokona profesjonalnej diagnostyki i zadecyduje o dalszym postępowaniu – jeśli takie będzie konieczne.

Co to jest plamienie?

Na samym początku warto pokrótce omówić kwestie samej terminologii nawet najbardziej wprawne_i obserwatorki_rzy mogą mieć problem z identyfikacją śluzu i wszelkiego rodzaju wydzielin z dróg rodnych.

Plamienie to zazwyczaj skąpa i nieregularnie pojawiająca się wydzielina z pochwy. Ma brązowy lub brunatny kolor (dzięki zawartej w niej niewielkiej ilości krwi) i trwa kilka dni (ale zdarza się też skąpe, intensywne i czerwone – na przykład po stosunku, w przypadku ektopii macicy). Plamienie może wystąpić w każdym momencie – w środku cyklu, przed miesiączką, po krwawieniu menstruacyjnym, a także w przebiegu ciąży czy w okresie pomenopauzalnym. Trudne do jednoznacznego określenia są jego przyczyny – plamienie wywołuje wiele zróżnicowanych czynników, które postaramy się Wam przybliżyć w usystematyzowany sposób.

Plamienie przed okresem

Wigilia miesiączki tuż-tuż, a Ty na kilka dni przed nią zauważasz drobne plamy na bieliźnie…

Plamienie przed okresem bardzo często związane jest z naturalnymi procesami zachodzącymi w organizmie, przygotowującymi go do rozpoczęcia krwawienia menstruacyjnego.

  • Różowe plamienie przed okresem może być konsekwencją uszkodzeń naczyń krwionośnych ściany pochwy. Tuż przed krwawieniem menstruacyjnym zwiększa się przekrwienie narządów płciowych, wskutek czego tkanki pochwy bywają obrzęknięte i bardziej podatne na mikrouszkodzenia (powstałe na przykład podczas stosunku).
  • Brązowe plamienie przed okresem może oznaczać niedomogę lutealną. Pod tą nazwą kryje się obniżenie poziomu progesteronu pojawiające się, kiedy odpowiedzialne za jego produkcję ciałko żółte jest niewydolne. Niski poziom tego hormonu w fazie lutealnej cyklu menstruacyjnego wynikać między innymi z niedoczynności tarczycy czy zaburzeń funkcji podwzgórza, będącego jednym z ośrodków układu regulującego poziomy hormonów w organizmie.

Ponadto plamienie przed okresem może być wywołane panoszącymi się w drogach rodnych infekcjami lub urazami. Nierzadko obserwują je osoby posiadające tak zwaną truskawkową szyjkę macicy, będącą efektem zakażenia pasożytem: rzęsistkiem pochwowym. To schorzenie swoją uroczą nazwę zawdzięcza punktowym wybroczynom nabłonka macicy i w obrębie pochwy, które swoim wyglądem nieco przypominają właśnie owoc truskawki. Rzęsistkowica z kolei to choroba przenoszona drogą płciową, wymagająca ustalonej przez lekarza farmakoterapii. 

Plamienie przed okresem może być jednym z symptomów endometriozy. To niezwykle złożona jednostka chorobowa, której najczęściej towarzyszą długie, obfite krwawienia miesiączkowe i intensywny ból (doskwierający również podczas czynności fizjologicznych czy współżycia). Dolegliwości związane z endometriozą spowodowane są obecnością komórek błony śluzowej macicy poza jej jamą, co wywołuje miejscowe stany zapalne. Plamienie z dróg rodnych przy endometriozie może być skutkiem jej występowania w bliźnie po nacięciu/pęknięciu krocza czy na szyjce macicy – zdarza się to jednak rzadko.

Plamienie po okresie

Uporałaś_eś się z krwawieniem menstruacyjnym, a na bieliźnie wciąż pojawiają się plamy…

Kilkudniowe plamienie po okresie najczęściej jest efektem wahań hormonalnych i spadku poziomu estradiolu w organizmie.

Pozostałe przyczyny plamienia po okresie mogą być różne:

  • odstawienie antykoncepcji hormonalnej – szczególnie po długotrwałym jej stosowaniu; może to powodować przejściowe zaburzenia cyklu, które skutkują właśnie plamieniem; zazwyczaj ustępuje ono w momencie, kiedy organizm przywyknie do zmiany poziomów hormonów płciowych;
  • torbiel jajnika (powstająca między innymi wskutek zaburzeń hormonalnych czy w przebiegu endometriozy);
  • polip endometrialny.

Plamienie a łagodne zmiany nowotworowe

Niekiedy plamienie jest symptomem powiązanym z łagodnymi zmianami w obrębie narządów rodnych.

Często odpowiadają one za występowanie brązowego plamienia zamiast okresu (lub za dłuższe, bardziej obfite krwawienie miesiączkowe). Zbyt małe zmiany wymagają jedynie obserwacji, w przypadku ich większych rozmiarów lekarz może zasugerować ich usunięcie.

Brązowa wydzielina z pochwy może być wywołana obecnością:

  • polipów szyjki macicy,
  • polipów endometrialnych,
  • mięśniaków macicy.

Słówko odnośnie do przedłużającego się / obfitego okresu – warto pamiętać, że on również może być spowodowany wspomnianymi wyżej łagodnymi zmianami nowotworowymi macicy, a także endometriozą lub adenomiozą. Nie zwlekaj z badaniem, jeśli zauważyłaś_eś jakieś odstępstwa od Twojej menstruacyjnej normy.

Plamienie zamiast okresu

Co oznacza plamienie pojawiające się zamiast spodziewanej miesiączki? Jakie mogą być jego przyczyny?

Z plamieniem często mylone są skąpe miesiączki. Szczególne skonsternowane mogą być osoby, których dotychczasowe krwawienia menstruacyjne należały raczej do tych obfitszych. O przyczynach takiego stanu i jego charakterystyce piszemy tutaj.

Skąpe plamienie zamiast okresu może bowiem wynikać z:

  • silnej reakcji na stres,
  • osłabienia organizmu (na przykład wskutek infekcji),
  • nagłej utraty masy ciała (na skutek drastycznej diety, zwiększonej aktywności fizycznej).

Plamienie zamiast okresu w terminie miesiączki może zwiastować ciążę.

Brązowe plamienie zamiast okresu

Krwawienie implantacyjne nierzadko mylone jest z menstruacyjnym, ponieważ pojawia się najczęściej w terminie spodziewanej miesiączki.

Bezpośrednio przed owulacją błona śluzowa macicy jest silnie przekrwiona. Implantacja zarodka może więc powodować uszkodzenia jej naczyń krwionośnych. W efekcie dochodzi do niewielkiego plamienia, które zazwyczaj trwa krócej niż krwawienie menstruacyjne (od kilku godzin do kilku dni, licząc od momentu implantacji zarodka). Co więcej, w większości przypadków nie towarzyszą mu inne miesiączkowe dolegliwości (zmiany nastroju, silny ból brzucha i tym podobne).

Plamienia międzymiesiączkowe

Do planowanej miesiączki jeszcze sporo czasu, a tu ni stąd, ni zowąd niespodziewane plamienie. O co chodzi?

Miesiączka to dla wielu osób stały, comiesięczny punkt programu (więcej o samym cyklu menstruacyjnym przeczytacie tutaj). Wskutek wielu, wydawałoby się, trywialnych sytuacji, takich jak drobne przeziębienie czy stres, równowaga może zostać zachwiana, a cały misternie zaplanowany cykl się rozregulowuje.

Niewielkie krwawienie w połowie cyklu najczęściej świadczy o owulacji.

Plamienie owulacyjne

W trakcie owulacji (dnia, w którym pęka pęcherzyk Graafa, uwalniając tym samym dojrzałą komórkę jajową) mogą pojawić się skąpe, trwające maksymalnie 4 dni krwawienia.

Inne przyczyny plamienia międzymiesiączkowego to:

  • stosowanie antykoncepcji hormonalnej,
  • choroby przenoszone drogą płciową,
  • polipy endometrialne (przywołane w tym tekście wielokrotnie – pamiętajcie, że odpowiadają one nie tylko za plamienia międzymiesiączkowe, ale też zbyt obfite miesiączki!) i mięśniaki macicy,
  • ciąża (owulacja, plamienie implantacyjne, ciąża pozamaciczna),
  • wahania hormonalne.

Czy wiesz czym się różni krwawienie z odstawienia od miesiączki? Przeczytaj nasz artykuł.

Plamienie podczas ciąży

Co oznacza plamienie pojawiające się w przebiegu ciąży?

Nietypowe plamienie w ciąży bywa niezwykle stresujące dla przyszłych rodziców. Ze względu na specyfikę i wyjątkowość tego stanu wszelkie nieprawidłowości zawsze powinno się konsultować z ginekologiem.

Plamienia we wczesnej ciąży mogą być objawem poronienia (szczególnie jeśli towarzyszą im dolegliwości bólowe podbrzusza), w jej drugiej połowie zwiększają zaś ryzyko porodu przedwczesnego.

Plamienia w trakcie ciąży przeważnie związane są ze wspomnianą już wcześniej implantacją zarodka. Inną kwestią jest tworzenie się krwiaka w obrębie trofoblastu (błon płodowych), jednak w większości przypadków nie wpływa on na rozwój płodu i się wchłania. Przy ektopii gruczołowej szyjki macicy plamienie może wystąpić po stosunku płciowym.

Inne potencjalne przyczyny plamienia w ciąży

Jasnoczerwone lub brązowe plamienie w przebiegu ciąży może być oznaką ciąży pozamacicznej. Polega ona na tym, że zarodek – zamiast w trzonie macicy – zagnieżdża się w innym miejscu (jest to zwykle jajowód, a konkretnie jego bańka).

Ilustracja: ciąża pozamaciczna

Oprócz plamienia objawami ciąży pozamacicznej są:

  • zatrzymanie miesiączki,
  • ból podbrzusza,
  • dodatnie betaHCG.

Stwierdzenie ciąży pozamacicznej nie zawsze determinuje konieczność usunięcia zarodka umiejscowionego w niewłaściwym miejscu – możliwe jest także leczenie farmakologiczne (metotreksatem) i samoistne wchłonięcie się zarodka po obumarciu.

Plamienie po stosunku

Tuż po współżyciu na pościeli lub bieliźnie zauważasz ślady krwi co mogą oznaczać?

U niektórych osób plamienie pojawia się po odbyciu pierwszego stosunku seksualnego wskutek naruszenia hymenu (kiedyś: błony dziewiczej). Jest to jednak kwestia indywidualna, uzależniona od osobniczej budowy. U większości osób hymen ledwo zakrywa wejście do pochwy – wówczas jej rozciągnięcie nie wywołuje żadnych specyficznych dolegliwości. 

Plamienie, które występuje po stosunku seksualnym, to tak zwane krwawienie kontaktowe.

Przyczyn plamienia z pochwy po stosunku może być wiele:

  • mechaniczne otarcia powstałe podczas intensywnej penetracji – mogą pojawić się u osób prowadzących regularne życie seksualne;
  • łagodne zmiany rozrostowe macicy (ektopia gruczołowa szyjki macicy, polipy szyjki macicy, nadżerka prawdziwa – bardzo rzadka!);
  • nowotwory w obrębie dróg rodnych.

Plamienie a infekcje intymne

Plamienia w przebiegu infekcji mogą wynikać z samego zakażenia (które powoduje uszkodzenia błony śluzowej) albo jego nieprzyjemnych dolegliwości – na przykład świądu czy pieczenia, które wywołują drapanie i pocieranie swędzących miejsc, co skutkuje uszkodzeniami mechanicznymi.

Plamienie a tabletki antykoncepcyjne

Przyjmowanie antykoncepcji hormonalnej a ewentualne plamienie co musisz wiedzieć?

Osoby przyjmujące doustną terapię hormonalną w trakcie pierwszych miesięcy jej przyjmowania bardzo często doświadczają plamień lub delikatnych krwawień w środku cyklu. Jeśli zdarza się to dłużej niż przez okres pierwszych 4 miesięcy – zazwyczaj lekarz przepisuje zamienny preparat.

Plamienia mogą pojawić się też w przypadku pominięcia dawki i związanego z tym nagłego spadku poziomów hormonów płciowych.

Jeśli chcez się dowiedzieć jak tabletki wpływają na cykl menstruacyjny, przeczytasz nasz dedykowany artykuł: tabletki antykoncepcyjne a okres.

Plamienie w okresie pomenopauzalnym

Zdążyłaś_eś przyzwyczaić się do „uroków” klimakterium, aż tu nagle dostrzegasz dziwne i niepokojące plamienie.

Menopauza to ostatnia miesiączka w życiu osób menstruujących, po której w ciągu następnych 12 miesięcy, przy wykluczeniu ewentualnych chorób lub schorzeń, nie pojawia się ponownie krwawienie menstruacyjne. W okresie pomenopauzalnym zachodzi wiele zmian hormonalnych, prowadzących do stopniowego zaniku funkcji jajników i zaprzestania owulacji.

Krwawienia pomenopauzalne są najczęstszym objawem raka endometrium – dlatego w przypadku ich wystąpienia zawsze niezbędna jest konsultacja merytoryczna z lekarzem i wdrożenie badań diagnostycznych!

Do innych przyczyn plamienia pomenopauzalnego należą:

  • zanikanie błon śluzowych macicy i pochwy,
  • polipy endometrialne, mięśniaki macicy,
  • schorzenia spoza układu rozrodczego (zaburzenia krzepnięcia krwi, choroby hematologiczne).

Mamy nadzieję, że nasze vademecum plamienia pomoże Wam łatwiej zidentyfikować wszelkie nieprawidłowości Waszego cyklu. Pamiętajcie: w przypadku ich wystąpienia nie odwlekajcie spotkania z lekarzem.

  • L.D. Bradley, N.A. Gueye, The medical management of abnormal uterine bleeding in reproductive-aged women, „American Journal of Obstetrics and Gynecology” 2016, vol. 214, i. 1, p. 31-44.
  • R.J. Heitmann, K.L. Langan, R.R. Huang et al., Premenstrual spotting of ≥2 days is strongly associated with histologically confirmed endometriosis in women with infertility, „American Journal of Obstetrics and Gynecology” 2014, vol. 211, i. 4, 358.e1-358.e6.
  • E. Stefanowicz, Krwawienia między miesiączkami, https://www.mp.pl/pacjent/objawy/257794,krwawienia-miedzy-miesiaczkami [dostęp z dn. 19.06.2021].
  • E. Stefanowicz, Krwawienia pomenopauzalne, https://www.mp.pl/pacjent/objawy/254217,krwawienia-pomenopauzalne [dostęp z dn. 19.06.2021].
  • R.E. Zigler, C. McNicholas, Unscheduled vaginal bleeding with progestin-only contraceptive use, „American Journal of Obstetrics and Gynecology”, 2017, vol. 216, i. 5, p. 443-450.
  • Pokaż Ukryj źródła źródeł

    Data dodania: 05/08/2022

    Data aktualizacji: 26/10/2022

    Autor_ka:

    Mika Olchowik

    Weryfikacja merytoryczna:

    Karolina Rasoul-Pelińska

    Ginekolożka

    Bestsellery

    Oto nasze bestsellery, które pokochały już tysiące klientek_ów. Wypróbuj pielęgnujący olejek intymny albo naturalny żel intymny na bazie wody dla superpoślizgu. Buszuj i zakochuj się!

    Zobacz produkty
    • Kuracja złuszczająca do twarzy i ciała

      Kuracja złuszczająca do twarzy i ciała

      Formuła na krostki, efekty nawet po 1 dniu!

      OD 67,99 ZŁ
      OD 67,99 ZŁ
      Bestseller
    • Serum na wrastające włoski

      Serum na wrastające włoski

      Ulga od wrastających włosków w formie roll-on

      OD 58,65 ZŁ
      OD 58,65 ZŁ
      Bestseller
      Dermo
    • Zestaw do golenia: krem, peeling i olejek intymny

      Zestaw do golenia: krem, peeling i olejek intymny

      3 kroki do gładkiej i odżywionej skóry

      OD 124,95 ZŁ
      OD 124,95 ZŁ
      Bestseller
      Taniej w zestawie
    • Delikatny dezodorant pod pachy i biust

      Delikatny dezodorant pod pachy i biust

      Dla wrażliwej skóry, 0% alkoholu, aluminium i sody oczyszczonej

      OD 38,24 ZŁ 0,00 ZŁ
      OD 38,24 ZŁ 0,00 ZŁ
      Bestseller
    • Olejek intymny

      Olejek intymny

      Koi podrażnienia, zapobiega krostkom (polecany przez @pani_fizjotrener)

      OD 42,49 ZŁ
      OD 42,49 ZŁ
      Bestseller
      TERAZ -30%
    • Regenerujące serum na podrażnienia

      Regenerujące serum na podrażnienia

      Kojąca ulga po goleniu (i nie tylko) w formie roll-on

      OD 58,65 ZŁ
      OD 58,65 ZŁ
      Bestseller
      Dermo
    • Olejek do ust z efektem glow

      Olejek do ust z efektem glow

      Nieklejąca formuła o zapachu toffi

      OD 21,24 ZŁ 0,00 ZŁ
      OD 21,24 ZŁ 0,00 ZŁ
      Bestseller
    • Podpaski nowej generacji

      Podpaski nowej generacji

      100% bawełny organicznej, w wersji na dzień lub na noc

      OD 16,14 ZŁ 0,00 ZŁ
      OD 16,14 ZŁ 0,00 ZŁ
      Bestseller
    • Płyn do higieny intymnej

      Płyn do higieny intymnej

      Skutecznie myje, koi i reguluje poziom pH

      OD 18,69 ZŁ 0,00 ZŁ
      OD 18,69 ZŁ 0,00 ZŁ
      Bestseller
      pielęgnacja intymna
    • Chusteczki do higieny intymnej

      Chusteczki do higieny intymnej

      Delikatne, spłukiwalne, z kojącym pantenolem

      OD 11,39 ZŁ
      OD 11,39 ZŁ
      Bestseller
      pielęgnacja intymna
    • Krem do golenia

      Krem do golenia

      Łagodzi podrażnienia, daje superpoślizg

      OD 41,65 ZŁ
      OD 41,65 ZŁ
      Bestseller
    • Zestaw: żel myjący i krem do twarzy

      Zestaw: żel myjący i krem do twarzy

      Delikatne oczyszczenie i bogate nawilżenie

      OD 127,49 ZŁ
      OD 127,49 ZŁ
      Bestseller
      Taniej w zestawie
    • Tampony

      Tampony

      100% bawełny organicznej w wersji mini, regular lub super

      OD 16,99 ZŁ 0,00 ZŁ
      OD 16,99 ZŁ 0,00 ZŁ
      Bestseller
    • Żel intymny

      Żel intymny

      Bogate nawilżenie, większa frajda z seksu (polecany przez @pani_fizjotrener)

      OD 33,99 ZŁ
      OD 33,99 ZŁ
      Bestseller
      nowa formuła
    • Peeling do okolic intymnych

      Peeling do okolic intymnych

      Powiedz „pa, pa” czerwonym krostkom

      OD 50,15 ZŁ
      OD 50,15 ZŁ
      Bestseller
    • Zestaw: krem do golenia i peeling do okolic intymnych

      Zestaw: krem do golenia i peeling do okolic intymnych

      Wegańskie formuły na wrastające włoski, podrażnienia i krostki

      OD 82,62 ZŁ
      OD 82,62 ZŁ
      Bestseller
      Taniej w zestawie
    • Nabłyszczający olejek do ust w wersji limitowanej

      Nabłyszczający olejek do ust w wersji limitowanej

      Blask w 4 słodkich wariantach zapachowych

      OD 21,24 ZŁ
      OD 21,24 ZŁ
      Bestseller
      NOWOŚĆ
    • Ochronny olejek do ust SPF 50

      Ochronny olejek do ust SPF 50

      Nabłyszczenie i ochrona Twoich ust

      OD 25,49 ZŁ
      OD 25,49 ZŁ
      Bestseller
    • Kojące serum do twarzy z witaminą C

      Kojące serum do twarzy z witaminą C

      Odżywia, wygładza i wyrównuje koloryt

      OD 67,99 ZŁ 0,00 ZŁ
      OD 67,99 ZŁ 0,00 ZŁ
      Bestseller
      TERAZ -20%
    • Ochronny płyn do higieny intymnej

      Ochronny płyn do higieny intymnej

      Ulga w nawracających infekcjach intymnych

      OD 25,49 ZŁ
      OD 25,49 ZŁ
      Bestseller
    • Zestaw: kuracja złuszczająca i serum

      Zestaw: kuracja złuszczająca i serum

      Redukuje krostki i koi cerę

      OD 161,49 ZŁ
      OD 161,49 ZŁ
      Bestseller
      Taniej w zestawie
    • Zestaw: 4 kroki w pielęgnacji cery

      Zestaw: 4 kroki w pielęgnacji cery

      Dla czystej, nawilżonej, ukojonej skóry bez krostek

      OD 271,99 ZŁ
      OD 271,99 ZŁ
      Bestseller
      Bezpieczny w ciąży
      Taniej w zestawie
    • Nawilżający żel do mycia twarzy i okolic oczu

      Nawilżający żel do mycia twarzy i okolic oczu

      Delikatny, oczyszcza bez uczucia ściągnięcia

      OD 42,49 ZŁ
      OD 42,49 ZŁ
      Bestseller
    • Wkładki higieniczne

      Wkładki higieniczne

      100% bawełny organicznej, 20 lub 40 szt. w opakowaniu

      OD 15,72 ZŁ
      OD 15,72 ZŁ
      Bestseller
    • Zestaw: olejek intymny i żel intymny

      Zestaw: olejek intymny i żel intymny

      Absolutne hity, łagodzą suchość, krostki, podrażnienia

      OD 67,99 ZŁ
      OD 67,99 ZŁ
      Bestseller
      Taniej w zestawie
    Zobacz produkty